Werken en leren

Wat speelt er?

Terug naar navigatie - Wat speelt er?
  • Onze winkelcentra verdienen speciale aandacht om deze ook voor de toekomst levendig te houden. Daarom zijn de afgelopen periode veel stappen gezet in de vitalisering van onze winkelcentra. Eibergen is gereed. Borculo is in 2025 ook gereed. Neede wordt afgerond en in Ruurlo gaan we aan de slag. Als gemeente faciliteren zo mogelijk gewenste ontwikkelingen. We doen actief mee bij herinrichting of herontwikkeling van ‘onaantrekkelijke’ locaties/panden. We maken daarbij nog gebruik van de extra middelen die we daarvoor beschikbaar hebben, zoals de herstructureringsreserve of extra impulsgelden voor vitale kernen.

  • Aantrekkelijke bedrijventerreinen en voldoende ontwikkelingsmogelijkheden zijn voorwaardelijk om ondernemers te boeien en te binden. Dat betekent dat er voldoende ruimte moet zijn op (lokale en regionale) bedrijventerreinen. Op dit moment lopen we zowel regionaal als lokaal tegen de grenzen van de beschikbare ruimte aan.

  • Daarbij speelt steeds meer een rol dat (medewerkers van) bedrijven de directe omgeving van de bedrijven (openbare ruimte) belangrijk vinden bij het kiezen van hun werkomgeving. Het is dus zaak om ervoor te zorgen dat de bedrijventerreinen er verzorgd en groen uitzien en er oog is voor circulariteit, duurzaamheid en klimaatadaptatie.

  • Regionaal blijven we als Achterhoek de handen ineen slaan om onze gemeenschappelijke aantrekkelijkheid voor ondernemers en potentiële werknemers te vergroten. De Achterhoek profileert zich als smarthub Achterhoek (www.smarthub.nl) met kansen voor de Achterhoekse smart industry. Dit biedt niet alleen kansen voor de (hightech) maakindustrie, maar ook voor sectoren als agro/food, zorg en vrijetijdseconomie.. 

  • Nieuwe onderwijsconcepten vragen andere schoolgebouwen. Het programma van eisen voor schoolbesturen en samenwerkingsverbanden (bijgesteld juli 2024) gaat in op de wettelijke taken en herziene eisen vanuit de reeds ingezette beweging naar inclusief onderwijs. We moeten vanuit inclusief onderwijs de vertaalslag maken naar Zorg in Onderwijs, onderwijs aan nieuwkomers en onderwijshuisvesting. Ook op het gebied van duurzaamheid is veel te winnen. De schoolbesturen gaan zelf over het beheer van hun huisvesting en het kwaliteitsniveau van voorzieningen (zoals ventilatie en verduurzaming). Daar passen ook eigen bijdragen in. Het streven is dat er in elke kern minimaal een basisschool open blijft, mits de school het minimum aantal leerlingen heeft, zoals vastgesteld door het Rijk en daarmee de kwaliteit van onderwijs gegarandeerd kan blijven. Het aantal leerlingen in Berkelland is gedaald en veel onderwijshuisvesting is toe aan renovatie. De gemeente Berkelland heeft vooruitlopend op landelijke wetgeving samen met het onderwijsveld een integraal huisvestingsplan (IHP) voor onderwijshuisvesting opgesteld. De eerste fase van het IHP is gedekt in de begroting. De voorbereidingen voor de tweede fase zijn in gang gezet. Net als in de rest van Nederland zijn de financiën op dit moment niet toereikend om alle noodzakelijke renovaties uit te voeren. We blijven investeren en maken daarvoor gebruik van de reserve onderwijshuisvesting en vullen deze zo mogelijk en met prioriteit aan. 
  • Na jaren van daling van het aantal bijstandsgerechtigden stijgt sinds 2023 het aantal bijstandsgerechtigden weer. We zien dat nieuwe instroom voor een groot deel uit inwoners bestaat die te kampen hebben met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Dit komt door problemen op leefgebieden als gezondheid, financiën en basisvaardigheden. Vooralsnog is er nog steeds krapte op de arbeidsmarkt en zien we nog steeds mogelijkheden om deze trend te doorbreken. 

  • Onder andere door de crisis op de huizenmarkt, de coronacrisis, de sterk gestegen energieprijzen en de toeslagenaffaire zijn de worstelingen van inwoners met bestaansonzekerheid op verschillende manieren meer in beeld gekomen. Ook het aantal inwoners met schulden neemt toe. Met een nieuw beleidsplan bestaanszekerheid willen we de bestaanszekerheid van onze inwoners verbeteren. 

  • Onze visie op nieuwkomers brengt mogelijkheden en uitdagingen met zich mee op gebied van onderwijs, huisvesting en integratie. We gaan uit van: “De gemeente Berkelland zet zich in voor een zelfredzame, vitale en inclusieve samenleving. We zetten ons in voor de inburgering van nieuwkomers en voor de opvang voor statushouders. Ook voor mensen uit Oekraïne, die mogelijk niet terugkeren, richten we ons op een kansrijke start en toegankelijke ondersteuning. We streven naar meer inclusie en het mixen van verschillende doelgroepen opdat verschillende culturen elkaar ontmoeten. Hiervoor richten we passende duurzame woonvormen in en dragen zorg voor mogelijkheden voor onderwijs, werk en inkomen, inburgering en zorg. We werken vanuit ons lokale beleid regionaal samen en hebben ook in de samenwerking met het COA voor de opvang van asielzoekers en AMV-ers oog voor integraliteit". 

  • We werken aan een goed vrijetijdsaanbod het hele jaar door op basis van het beleid ‘Beleef het in Berkelland’. We blijven aangesloten bij de regionale vrijetijdsagenda en zijn ervan overtuigd dat onze lokale ondernemers meeprofiteren van het sterke merk Achterhoek.

Speerpunt

Terug naar navigatie - Speerpunt

Goede onderwijshuisvesting en onderwijs dat aansluit op de lokale en regionale arbeidsmarkt. (070.010)

Terug naar navigatie - Goede onderwijshuisvesting en onderwijs dat aansluit op de lokale en regionale arbeidsmarkt. (070.010)

Wat willen we bereiken?

  • Scholen beschikken over passende, inclusieve en toekomstbestendige huisvesting zodat zij in staat zijn om optimaal onderwijs geven.

Wat gaan we daarvoor doen?

Actieve deelname aan de arbeidsmarkt voor iedereen die dat kan. (070.020)

Terug naar navigatie - Actieve deelname aan de arbeidsmarkt voor iedereen die dat kan. (070.020)

Wat willen we bereiken?

  • Meer jeugdigen die met een startkwalificatie de schooltijd verlaten zodat zij kans maken op de arbeidsmarkt. 
  • Een gedetailleerde analyse van de verhoogde instroom sinds 2023. Hoewel we weten dat de bestandstoename voor een deel te maken heeft met de verhoogde instroom van statushouders en met inwoners die veel problemen hebben op leefgebieden als gezondheid en financiën willen we een dieper inzicht zodat we, indien nodig, de zwaartepunten in de dienstverlening hierop kunnen aansluiten. 
  • We streven er naar om de bestandsontwikkeling van het aantal bijstandsgerechtigden minstens gelijke tred te laten houden met het landelijke gemiddelde. 
  • Er vindt een, vanuit het Rijk geïnitieerde, hervorming van de arbeidsmarktinfrastructuur plaats, waarbij elke arbeidsmarktregio een Werkcentrum en een Regionaal Beraad krijgt. We streven er naar om dit, samen met de gemeenten in de Achterhoek, het UWV en andere sociale partners, in 2025 tot stand te brengen.
  • Sinds de invoering van de Participatiewet hebben de klassieke Sociale Werkvoorziening (SW)-bedrijven zich op verschillende manieren ontwikkeld. Het Rijk heeft dit onderzocht en spreekt nu van ‘sociale ontwikkelbedrijven’. Aan de ene kant van het spectrum bevinden zich, anno 2024, ontwikkelbedrijven die nog steeds alleen de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) uitvoeren, vaak in combinatie met nieuw beschut werk, terwijl helemaal aan de andere kant van het spectrum sociaal ontwikkelbedrijven de volledige uitvoering van Participatiewet op zich nemen. Fijnder, het sociale ontwikkelbedrijf van Berkelland, Winterswijk en Oost Gelre, is één van de meest toekomstbestendige ontwikkelbedrijven in Nederland en neemt het grootste deel van de uitvoering van de Participatiewet voor haar rekening. Dit neemt niet weg dat, net zoals alle ontwikkelbedrijven, ook Fijnder te maken heeft met een uitstroom van SW-medewerkers en voor de uitdaging staat de infrastructuur aan te passen aan nieuwe doelgroepen. Er is in 2024 een start gemaakt met het maken van plannen om hier op in te spelen. Deze worden in 2025 verder uitgewerkt, waarna er ook uitvoering aan gegeven gaat worden.
  • Iedereen is van waarde en we willen dat iedereen een betekenisvol leven leidt. Deelname aan de samenleving via betaald werk is daarbij leidend en één van de meest effectieve manieren. 
  • Regulier betaald werk is niet voor iedereen haalbaar (op de korte termijn). De afgelopen jaren is het gelukt om bijna iedereen die wil en kan werken vanuit de bijstand terug te leiden naar de arbeidsmarkt. Het overgrote deel dat zich nu nog in het bijstandsbestand bevindt, heeft te maken met een afstand tot de arbeidsmarkt. Bij deze groep willen we kennis en vaardigheden naar een hoger niveau brengen en de zelfredzaamheid vergroten. 

Wat gaan we daarvoor doen?

Goed vestigingsklimaat voor ondernemers. (070.030)

Terug naar navigatie - Goed vestigingsklimaat voor ondernemers. (070.030)

Wat willen we bereiken?

  • Een aantrekkelijk, toekomstbestendig vestigingsklimaat in Berkelland met voldoende, duurzame, innovatieve en toekomstbestendige lokale en regionale bedrijventerreinen.

Wat gaan we daarvoor doen?

Vitale winkelcentra. (070.040)

Terug naar navigatie - Vitale winkelcentra. (070.040)

Wat willen we bereiken?

  • Concentratie van winkels in het kernwinkelgebied.
  • Toekomstbestendige centra met aantrekkingskracht.

Wat gaan we daarvoor doen?

Gerichte armoedebestrijding. (070.060)

Terug naar navigatie - Gerichte armoedebestrijding. (070.060)

Wat willen we bereiken? 

Bestaanszekerheid voor iedereen. Dit willen we bereiken door het opstellen en uitvoeren van een beleidsplan bestaanszekerheid '25-'28. Dit doen we samen met een ‘klankbordgroep bestaanszekerheid’ van inwoners met ervaringskennis. En met onze maatschappelijke partners. Speerpunten daarbij zijn schuldhulpverlening, minimaregelingen en initiatieven van maatschappelijke partners.

Wat gaan we daarvoor doen?

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?

Toelichting verschillen groter dan € 250.000 tussen 2024 (na bestuursrapportage) en 2025

  • 070.020.010 Lasten: Vanwege bestandstoename bij Fijnder is de begroting op uitvoeringskosten verhoogd conform de meerjarenbegroting van Fijnder. Hier is al over gerapporteerd richting raad. Baten: De voorlopig vastgestelde gebundelde uitkering 2024 is bijgesteld naar boven. Deze verhoging is ook meegenomen in de begroting 2025
  • 070.060.010 In 2025 kan er geen energietoeslag meer worden aangevraagd.

 

Bedragen x €1.000
Overzicht van baten en lasten per activiteit Realisatie 2023 2023 (Na bestuursrapportage) 2024 (primitief) 2024 (Na Bestuursrapportage) 2025 (primitief) 2026 (primitief) 2027 (primitief) 2028 (primitief)
Lasten
070.010.020 Huisvesting -1.146 -986 -850 -962 -948 -948 -948 -948
070.020.010 Wij ondersteunen inwoners in re-integratie en toeleiding naar (betaald) werk. -15.111 -15.326 -16.005 -17.131 -17.998 -17.998 -17.998 -17.998
070.020.020 Wij stimuleren inwoners om maximaal te participeren in de samenleving. -125 -131 -174 -180 -174 -174 -174 -174
070.030.030 Stimuleren ontwikkelingen bedrijven -500 -444 -433 -434 -433 -433 -433 -433
070.040.010 Faciliteren van ondernemersfonds -212 -218 -218 -218 -218 -218 -218 -218
070.040.020 Aan de slag met de revitalisering van de centra -60 -74 -35 -35 -35 -35 -35 -35
070.050.010 Effectief inzetten promotie 0 -58 0 0 0 0 0 0
070.060.010 We bieden aanvullende inkomensondersteunende regelingen voor inwoners -3.890 -3.130 -2.234 -2.461 -2.196 -2.196 -2.196 -2.196
070.060.030 We investeren in de lokale aanpak schuldhulpverlening -96 -170 -185 -185 -185 -185 -185 -185
070.500.010 Loonkosten -7.152 -7.031 -6.604 -6.604 -6.623 -6.445 -6.120 -6.120
070.700.010 Rente en afschrijving -1.980 -3.640 -1.580 -1.309 -1.335 -1.335 -1.335 -1.335
Totaal Lasten -30.273 -31.207 -28.318 -29.519 -30.144 -29.966 -29.641 -29.641
Baten
070.010.020 Huisvesting 404 527 7 233 7 7 7 7
070.020.010 Wij ondersteunen inwoners in re-integratie en toeleiding naar (betaald) werk. 10.748 10.760 10.594 11.412 11.844 11.775 11.649 11.649
070.020.020 Wij stimuleren inwoners om maximaal te participeren in de samenleving. 6 8 8 8 8 8 8 8
070.030.030 Stimuleren ontwikkelingen bedrijven 623 504 504 504 504 504 504 504
070.040.010 Faciliteren van ondernemersfonds 212 203 203 203 203 203 203 203
070.040.020 Aan de slag met de revitalisering van de centra 60 59 59 59 59 59 59 59
070.060.010 We bieden aanvullende inkomensondersteunende regelingen voor inwoners 8 0 80 80 80 80 80 80
070.500.010 Loonkosten 250 0 0 80 0 0 0 0
Totaal Baten 12.311 12.060 11.454 12.578 12.704 12.635 12.509 12.509
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -17.962 -19.147 -16.864 -16.940 -17.440 -17.331 -17.132 -17.132
Onttrekkingen
070.710.010 Reserves 2.133 4.091 -20 267 0 0 0 0
Totaal Onttrekkingen 2.133 4.091 -20 267 0 0 0 0
Stortingen
070.710.010 Reserves -738 -799 22 -121 -21 -21 -21 -21
Totaal Stortingen -738 -799 22 -121 -21 -21 -21 -21
Mutaties reserves 1.395 3.292 2 145 -21 -21 -21 -21