Financiering

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

In deze paragraaf wordt ingegaan op het treasurybeleid en de wijze waarop dit in de begroting is opgenomen. De financieringsparagraaf geeft daarnaast inzicht in de rentelasten, het renteresultaat, de financieringsbehoefte en de wijze waarop de rente aan grondexploitaties en taakvelden wordt toegerekend.
Het gemeentelijke treasurybeleid is opgenomen in de financiële verordening 2020 en het treasurystatuut 2018.

Ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Ontwikkelingen

Verwachte rente ontwikkeling

De ECB heeft inmiddels de rente verhoogd. De verwachting is dat er in de loop van 2022 een minimaal gelijke verhoging volgt. Dit alles om de inflatie te beteugelen. De periode met negatieve rentes komt daarmee tot een einde. Met name de korte rente zal volgens verwachting het komende jaar flink stijgen. Hoeveel is lastig te voorspellen in deze volatiele markt. In de tabel hieronder een gemiddelde verwachting van 2 tarieven volgens een aantal systeembanken. (bron: Thesor Marktperspectief juli 2022)

 

Ontwikkeling 3 maands euribor 10 jaars rente
Huidige situatie 0,24% 1,68%
Verwachting over 1 jaar 1,26% 1,83%

Verwachte liquiditeitsontwikkeling
Door het aantrekken van een lening van € 10 miljoen in april 2022 is er al voor een deel voorzien in de verwachte toename van de financieringsbehoefte. In 2022 kon de BNG Bank voor het eerst bepalen of het de door ons verstrekte hybride lening van 20 miljoen euro ging aflossen. Dit hebben ze niet gedaan. Vanaf 2022 is er nu een jaarlijks keuzemoment. In onze begroting gaan we ervan uit dat de BNG Bank hier in 2023 gebruik van maakt. In dat geval zijn we het komende jaar voldoende liquide en hoeft er in 2023 geen lange financiering te worden aangetrokken.
Bij het niet aflossen van de hybride lening kunnen we niet alles opvangen met het aantrekken van kort geld (we zouden de kasgeldlimiet dan overschrijden). In dat geval moet er nog lange financiering worden aangetrokken. Zoals hierboven aangegeven gaan we daar niet van uit.  

Risicobeheer

Terug naar navigatie - Risicobeheer

In het treasurystatuut staat dat de financieringsfunctie dient tot het beschermen tegen ongewenste financiële risico’s zoals renterisico’s, koersrisico’s, kredietrisico’s, liquiditeitsrisico’s en valutarisico’s. Hierna wordt aangegeven in welke mate deze risico’s zich voordoen en op welke wijze deze risico’s worden beheerst.

 

Rente risico

Voor het renterisicobeheer worden de normen gehanteerd conform de Wet FIDO. Het gaat hierbij om de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. De kasgeldlimiet en de renterisiconorm hebben allebei als doel de leningenportefeuille te behoeden voor een onverantwoord grote gevoeligheid voor rente fluctuaties. 


Met de kasgeldlimiet wordt een beperking opgelegd aan de omvang van de netto vlottende schuld. Deze bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal bij aanvang van het begrotingsjaar. Voor 2023 is dat: € 11,2 miljoen (132,0 miljoen x 8,5%). Het is afhankelijk van de liquiditeitsbehoefte op korte termijn en de ontwikkeling van korte en lange rente in 2023 of we de grens van de kasgeldlimiet opzoeken.

De renterisiconorm bepaalt het maximum aan leningen met een rente typische looptijd van één jaar of langer die geherfinancierd moeten worden of waarvan de rente herzien moet worden. Deze bedraagt 20% van het begrotingstotaal bij aanvang van het begrotingsjaar. De ontwikkeling van de renterisiconorm is in onderstaand overzicht weergegeven.

 

Stap Variabelen renterisiconorm 2023 2024 2025 2026
1 Renteherzieningen
2 Aflossingen 2.648 2.648 2.648 2.648
3 Renterisico (1+2) 2.648 2.648 2.648 2.648
4 Renterisiconorm 26.364 -24.558 -24.399 -24.813
5 Ruimte onder risiconorm (+) of overschrijding risiconorm (-) 23.716 -27.206 -27.047 -27.461
4a Begrotingstotaal 131.819 -122.791 -121.993 -124.066
4b Percentage regeling 20 20 20 20
4 = 4a x 4b/100 Renterisiconorm 26.364 -24.558 -24.399 -24.813

Er blijft  voldoende ruimte onder de risiconorm.

Koersrisico's
Koersrisico’s worden gelopen op deelneming door daling van de waarde van de aandelen. Ultimo 2022 bezat de gemeente aandelen in de volgende partijen:
Twence, AGEM. BNG Bank, Alliander, de Laarberg.

De koersrisico’s op deze deelnemingen worden laag ingeschat.

Kredietrisico's
Kredietrisico’s worden gelopen bij het uitzetten van overtollige middelen en het verstrekken van leningen en garantstellingen. Kredietrisico’s worden beperkt door de eisen die de Wet financiering decentrale overheden (Wet FIDO) stelt en door de specifieke eisen die de gemeente stelt aan de partij waaraan middelen worden verstrekt.

Eventuele tijdelijke overtollige kasmiddelen zullen worden uitgezet conform de wettelijke kaders voor het schatkistbankieren.

Hieronder een overzicht van de verwachting van de verstrekte leningen in 2023.

 

Overzicht verstrekte leningen bedragen x € 1.000 Verwachte stand per 1-1-2023 Verwachte stand per 31-12-2023
Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen 5.148 5.148
Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen 72 72
Kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen 7.478 7.478
Leningen aan deelnemingen 22.802 2.802
Leningen aan overige verbonden partijen 7.176 7.176
Overige langlopende leningen 4.500 4.000
Leningen aan openbare lichamen 2.741 2.878
Totaal 49.917 29.554

Liquiditeitsrisico's
De gemeente beperkt haar interne liquiditeitsrisico’s door haar treasuryactiviteiten te baseren op de liquiditeitsplanning.

Valutarisico's
Valutarisico’s worden in de gemeente uitgesloten door uitsluitend leningen te verstrekken, aan te gaan of te garanderen in euro’s.

Rentelasten en baten

Terug naar navigatie - Rentelasten en baten

Rentelasten
De rentelasten in de begroting zijn gebaseerd op de langlopende leningen en geraamde financieringsbehoefte. De financieringsbehoefte wordt bepaald door de ontwikkeling van de reguliere exploitatie, het investeringsplan en de mutaties op de grondexploitatie. 
In de begroting is een bedrag  opgenomen van € 1.160.023 voor verwachte rentelasten. Hieronder de verwachte stand van de lening portefeuille begin en eind 2023

 

Lening (x € 1.000) Looptijd Rente Saldo 1-1-2023 Aflossing Saldo 31-12-2023
BNG Bank 25 jaar lineair 2.990 39.559 1.648 37911
BNG Bank 10 jaar lineair -0.05 8.000 1.000 7000
BNG Bank 5 jaar fixed 0.5 10.000 10000
Totaal 57.559 2.648 54.911

Rentebaten
De rentebaten betreffen de inkomsten uit: 

  • personeelshypotheken:  € 50.000
  • verstrekte leningen: € 505.000

 

Doorberekende rente/renteresultaat
In de begroting wordt rente doorberekend aan de grondexploitatie en aan taakvelden. Er wordt uitgegaan van totaal financiering. Dit houdt in dat aangetrokken leningen betrekking hebben op alle activiteiten van de gemeente. De wijze waarop er wordt doorberekend is als volgt:

Grondexploitatie

De aan de grondexploitatie doorberekende rente is conform de voorschriften van het BBV. Het percentage wordt berekend op basis van het gewogen gemiddelde rentepercentage van de bestaande leningenportefeuille, naar verhouding vreemd vermogen/totaal vermogen. Voor 2023 is deze 1%.  

Taakvelden
Aan taakvelden wordt rente toegerekend op basis van een omslagpercentage.
Het begrote omslagpercentage wordt berekend door de totale begrote rentelasten te delen door het begrote saldo van de investering op 1 januari van het begrotingsjaar. Indien de afwijking bij realisatie tussen de werkelijke rentelasten en de voor gecalculeerde toegerekende rentelasten groter is dan 25% moet er gecorrigeerd worden. Voor 2023 rekenen we met 1%.

Renteresultaat
Het renteresultaat geeft het saldo weer van rentelasten en toegerekende rente aan taakvelden. Het renteresultaat maakt onderdeel uit van de algemene dekkingsmiddelen.

 

Schema rentetoerekening Begroting 2023 2024 2025 2026
Externe rente korte en lange financiering 1.160.024 1.234.757 1.229.757 1.224.757
Externe rentebaten 556.030 200.000 177.000 103.000
Saldo rentelasten en rente baten 603.994 1.034.757 1.052.757 1.121.757
Toerekening bijzondere rentes:
Rente grondexploitatie 35.581 35.581 35.581 35.581
Rentebaten projectfinanciering
Aan taakvelden toe te rekenen externe rente 35.581 35.581 35.581 35.581
Saldo door te rekenen externe rente 568.413 999.176 1.017.176 1.086.176
Rente eigen vermogen 0 0 0 0
Rente voorzieningen 0 0 0 0
Totaal geraamde aan taakvelden toe te rekenen rente 568.413 999.176 1.017.176 1.086.176
Werkelijk aan taakvelden toegerekend 516.380 516.380 516.380 516.380
Renteresultaat op taakveld Treasury 52.033 482.796 500.796 569.796