Werken en leren

Wat speelt er?

Terug naar navigatie - Werken en leren - Wat speelt er?
  • Onze dorpscentra verdienen speciale aandacht om deze ook voor de toekomst aantrekkelijk en levendig te houden. De dorpscentra van Eibergen, Borculo en Neede kregen een nieuwe openbare ruimte en Ruurlo staat aan de vooravond van een vitaliseringsslag. Er is veel aandacht voor een aangenaam verblijf in de centra, bijvoorbeeld door vergroening. De dorpscentra blijven echter onder druk staan als gevolg van maatschappelijke/economische ontwikkelingen. Steeds minder mensen komen naar de kleine centra voor winkelbezoek en steeds meer (lokale) dienstverlening is online ook te vinden. De kleine centra worden steeds compacter en voor leegstaande/vrijkomende panden zal een andere invulling gezocht moeten worden. Hoewel eigenaren en ondernemers hier zelf de grootste rol in spelen, denken en doen we hierbij actief mee. 

  • Aantrekkelijke bedrijventerreinen en voldoende ontwikkelingsmogelijkheden zijn een voorwaarde om ondernemers te boeien en te binden. Dat betekent dat er voldoende ruimte moet zijn op (lokale en regionale) bedrijventerreinen. Op dit moment lopen we zowel regionaal als lokaal tegen de grenzen van de beschikbare ruimte aan en zijn de eerste stappen voor uitbreiding van de terreinen in gang gezet.

  • Daarbij speelt steeds meer een rol dat (medewerkers van) bedrijven de directe omgeving van de bedrijven (openbare ruimte) belangrijk vinden bij het kiezen van hun werkomgeving. Het is dus zaak om ervoor te zorgen dat de bedrijventerreinen er verzorgd en groen uitzien en er oog is voor circulariteit, duurzaamheid en klimaatadaptatie.

  • Regionaal blijven we als Achterhoek de handen ineenslaan om onze gemeenschappelijke aantrekkelijkheid voor ondernemers en potentiële werknemers te vergroten. De Achterhoek profileert zich als smarthub Achterhoek (www.smarthub.nl) met kansen voor de Achterhoekse smart industry. Dit biedt niet alleen kansen voor de (hightech) maakindustrie, maar ook voor sectoren als agro/food, zorg en vrijetijdseconomie.

  • Nieuwe onderwijsconcepten vragen andere schoolgebouwen. Het programma van eisen voor schoolbesturen en samenwerkingsverbanden (bijgesteld juli 2024) gaat in op de wettelijke taken en herziene eisen vanuit de reeds ingezette beweging naar inclusief onderwijs. We moeten vanuit inclusief onderwijs de vertaalslag maken naar Zorg in Onderwijs, onderwijs aan nieuwkomers en onderwijshuisvesting. Ook op het gebied van duurzaamheid is veel te winnen. De schoolbesturen gaan zelf over het beheer van hun huisvesting en het kwaliteitsniveau van voorzieningen (zoals ventilatie en verduurzaming). Daar passen ook eigen bijdragen in. Het streven is dat er in elke kern minimaal een basisschool open blijft, mits de school het minimum aantal leerlingen heeft, zoals vastgesteld door het Rijk en daarmee de kwaliteit van onderwijs gegarandeerd kan blijven. Het aantal leerlingen in Berkelland is gedaald en veel onderwijshuisvesting is toe aan renovatie. De gemeente Berkelland heeft vooruitlopend op landelijke wetgeving samen met het onderwijsveld een integraal huisvestingsplan (IHP) voor onderwijshuisvesting opgesteld. De eerste fase van het IHP is gedekt in de begroting. De tweede fase is in gang gezet. Net als in de rest van Nederland is de (financiële) opgave voor toekomstbestendige onderwijshuisvesting groot en moet in de meerjarenbegroting nog aanvullende financiële ruimte worden gezocht voor alle onderwijshuisvestingsopgaven die opgevoerd staan in het IHP. We maken hiervoor op dit moment gebruik van de reserve onderwijshuisvesting en vullen deze zo mogelijk en met prioriteit aan.

  • Na jaren van daling van het aantal bijstandsgerechtigden stijgt sinds 2023 het aantal bijstandsgerechtigden weer. We zien dat nieuwe instroom voor een groot deel uit inwoners bestaat die te kampen hebben met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Dit komt door problemen op leefgebieden als gezondheid, financiën en basisvaardigheden. Vooralsnog is er nog steeds krapte op de arbeidsmarkt en zien we nog steeds mogelijkheden om deze trend te doorbreken. 

  • Onder andere door de crisis op de huizenmarkt, de coronacrisis, de sterk gestegen energieprijzen en de toeslagenaffaire zijn de worstelingen van inwoners met bestaansonzekerheid op verschillende manieren meer in beeld gekomen. Ook het aantal inwoners met schulden neemt toe. Met een nieuw beleidsplan bestaanszekerheid willen we de bestaanszekerheid van onze inwoners verbeteren. 

  • Onze visie op nieuwkomers brengt mogelijkheden en uitdagingen met zich mee op gebied van onderwijs en integratie. We gaan uit van: “De gemeente Berkelland zet zich in voor een zelfredzame, vitale en inclusieve samenleving". We zetten ons in voor arbeidstoeleiding van statushouders en voor mensen uit Oekraïne, die mogelijk niet terugkeren. Daarnaast dragen via dit programma zorg voor mogelijkheden voor onderwijs en inkomen van nieuwkomers.
  • We werken aan een goed vrijetijdsaanbod het hele jaar door op basis van het beleid ‘Beleef het in Berkelland’. We blijven aangesloten bij de regionale vrijetijdsagenda en zijn ervan overtuigd dat onze lokale ondernemers meeprofiteren van het sterke merk Achterhoek.

Speerpunt

Terug naar navigatie - Werken en leren - Speerpunt

Goede onderwijshuisvesting en onderwijs dat aansluit op de lokale en regionale arbeidsmarkt. (070.010)

Terug naar navigatie - Werken en leren - Speerpunt - Goede onderwijshuisvesting en onderwijs dat aansluit op de lokale en regionale arbeidsmarkt. (070.010)

Wat willen we bereiken?

  • Scholen beschikken over passende, inclusieve en toekomstbestendige huisvesting zodat zij in staat zijn om optimaal onderwijs geven.

Wat gaan we daarvoor doen?

Actieve deelname aan de arbeidsmarkt voor iedereen die dat kan. (070.020)

Terug naar navigatie - Werken en leren - Speerpunt - Actieve deelname aan de arbeidsmarkt voor iedereen die dat kan. (070.020)

Wat willen we bereiken?

  • Inwoners met een kwetsbare arbeidsmarktpositie ondersteunen bij het vinden van een passende en langdurige baan. Waar regulier of gesubsidieerd werk niet mogelijk is, wordt ingezet op activering om de betrokkenheid en maatschappelijke participatie van de inwoners te vergroten.
  • Op een rechtmatige, tijdige, volledige en efficiënte wijze inkomensvoorzieningen verstrekken aan inwoners die (nog) niet (volledig) in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien.
  • Kansengelijkheid vergroten door jongeren met een (mogelijke) afstand tot de arbeidsmarkt beter te begeleiden bij de overgang van school naar werk (Wet van school naar duurzaam werk).
  • Streven naar dat zoveel mogelijk bijstandsgerechtigden naar hun mogelijkheden actief deelnemen aan de arbeidsmarkt of de samenleving
  • Inwoners van Berkelland weten het Werkcentrum goed te vinden en benutten het. In 2025 is met de partners in de Achterhoekse arbeidsmarktregio het Werkcentrum opgericht.
  • Een kwalitatief en financieel toekomstbestendig Fijnder als ons sociaal ontwikkelbedrijf behouden, waarin de ‘werkleerplaats’ een belangrijke rol speelt. Voor Fijnder bereiden we een besluit over de huisvesting voor, gezien het einde van het huurcontract medio 2026, en bereiden we mogelijke besparingsvoorstellen voor.
  • We implementeren de eerste onderdelen uit de nieuwe wet ‘Participatiewet in Balans’. Dit doen we in samenhang met de verordening sociaal domein.

Wat gaan we daarvoor doen?

Goed vestigingsklimaat voor ondernemers. (070.030)

Terug naar navigatie - Werken en leren - Speerpunt - Goed vestigingsklimaat voor ondernemers. (070.030)

Wat willen we bereiken?

  • Een aantrekkelijk, toekomstbestendig vestigingsklimaat in Berkelland met voldoende, duurzame, innovatieve en toekomstbestendige lokale en regionale bedrijventerreinen.

Wat gaan we daarvoor doen?

Vitale winkelcentra. (070.040)

Terug naar navigatie - Werken en leren - Speerpunt - Vitale winkelcentra. (070.040)

Wat willen we bereiken?

  • Toekomstbestendige compacte winkel-/dorpscentra met aantrekkingskracht om er te verblijven.

Wat gaan we daarvoor doen?

Gerichte armoedebestrijding. (070.060)

Terug naar navigatie - Werken en leren - Speerpunt - Gerichte armoedebestrijding. (070.060)

Wat willen we bereiken? 

Bestaanszekerheid voor iedereen. Dit willen we bereiken door het opstellen en uitvoeren van een beleidsplan bestaanszekerheid '25-'28. Dit doen we samen met een ‘klankbordgroep bestaanszekerheid’ van inwoners met ervaringskennis en met onze maatschappelijke partners. Speerpunten daarbij zijn schuldhulpverlening, minimaregelingen en initiatieven van maatschappelijke partners.

Wat gaan we daarvoor doen?

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Werken en leren - Wat mag het kosten?

Toelichting verschillen groter dan € 250.000 tussen 2025 (na bestuursrapportage) en 2026

  • Activiteit 070.020.010: In de begroting 2026 van Fijnder zit een stijging (€ 1.470.000) op deze activiteit vanwege gestegen wettelijk minimumloon, loon- en prijscompensatie, volumestijging, hogere kosten bijstandsuitkeringen en stijgende ICT kosten Fijnder. Deze toename is al uitgebreider toegelicht in het goedgekeurde raadsvoorstel "1e berap 2025 en primitieve begroting 2026 Fijnder". Fijnder heeft in de eigen begroting 2026 2 programma's (Inkomen en Ondersteuning) samengebracht in het programma bestaanszekerheid. Hierdoor heeft in onze eigen begroting een verschuiving plaatsgevonden van (€ 1.687.000)  070.060.010 naar 070.020.010
  • Activiteit 070.030.030: De lasten voor het project Everskamp zijn op basis van de werkelijke ontwikkelingen naar beneden bijgesteld.
  • Activiteit 070.060.010: Fijnder heeft in de eigen begroting 2026 2 programma's (Inkomen en Ondersteuning) samengebracht in het programma bestaanszekerheid. Hierdoor heeft in onze eigen begroting een verschuiving plaatsgevonden van (€ 1.687.000)  070.060.010 naar 070.020.010.

 

Bedragen x €1.000
Overzicht van baten en lasten per activiteit Realisatie 2024 2025 (primitief) 2025 (Na bestuursrapportage) 2026 (primitief) 2027 (primitief) 2028 (primitief) 2029 (primitief)
Lasten
070.010.020 Huisvesting -1.326 -948 -1.052 -962 -962 -962 -962
070.020.010 Wij ondersteunen inwoners in re-integratie en toeleiding naar (betaald) werk. -16.960 -17.998 -18.627 -21.787 -21.787 -21.787 -21.787
070.020.020 Wij stimuleren inwoners om maximaal te participeren in de samenleving. -130 -174 -99 -139 -139 -139 -139
070.030.030 Stimuleren ontwikkelingen bedrijven -627 -428 -428 -192 -192 -192 -192
070.040.010 Faciliteren van ondernemersfonds -233 -218 -218 -218 -218 -218 -218
070.040.020 Aan de slag met de revitalisering van de centra -58 -35 -35 -35 -35 -35 -35
070.050.010 Effectief inzetten promotie -3 0 0 0 0 0 0
070.060.010 We bieden aanvullende inkomensondersteunende regelingen voor inwoners -2.513 -2.196 -2.265 -585 -585 -585 -585
070.060.030 We investeren in de lokale aanpak schuldhulpverlening -125 -219 -219 -244 -534 -459 -459
070.500.010 Loonkosten -6.812 -6.623 -6.676 -6.897 -6.488 -6.281 -6.281
070.700.010 Rente en afschrijving -2.755 -1.335 -1.105 -1.273 -1.273 -1.273 -1.273
Totaal Lasten -31.541 -30.172 -30.723 -32.331 -32.212 -31.930 -31.930
Baten
070.010.020 Huisvesting 233 7 7 16 16 16 16
070.020.010 Wij ondersteunen inwoners in re-integratie en toeleiding naar (betaald) werk. 12.247 11.844 12.514 12.477 12.351 12.351 12.351
070.020.020 Wij stimuleren inwoners om maximaal te participeren in de samenleving. 4 8 8 8 8 8 8
070.030.030 Stimuleren ontwikkelingen bedrijven 482 491 491 255 255 255 255
070.040.010 Faciliteren van ondernemersfonds 213 203 203 203 203 203 203
070.040.020 Aan de slag met de revitalisering van de centra 56 59 59 59 59 59 59
070.060.010 We bieden aanvullende inkomensondersteunende regelingen voor inwoners 240 80 80 80 80 80 80
070.500.010 Loonkosten 166 0 0 0 0 0 0
Totaal Baten 13.641 12.691 13.361 13.097 12.971 12.971 12.971
Gerealiseerd saldo van baten en lasten -17.900 -17.481 -17.361 -19.235 -19.242 -18.960 -18.960
Onttrekkingen
070.710.010 Reserves 2.176 0 191 0 0 0 0
Totaal Onttrekkingen 2.176 0 191 0 0 0 0
Stortingen
070.710.010 Reserves -422 -21 -162 -91 -91 -91 -91
Totaal Stortingen -422 -21 -162 -91 -91 -91 -91
Mutaties reserves 1.754 -21 29 -91 -91 -91 -91