Grondbeleid

• Op 24 juni 2025 heeft de gemeenteraad de nota grondbeleid vastgesteld. In de nota is beschreven op welke wijze de gemeente invulling wil geven aan het
  bereiken van de ambities die in de Omgevingsvisie Berkelland zijn opgenomen.
• In alle kernen zijn woningbouwplannen in voorbereiding en ontwikkeling. In alle grote kernen hebben we grote sleutelprojecten. Van een deel van de woningbouwontwikkelingen, voert de gemeente zelf actief de grondexploitatie. 
•  De betaalbaarheid van (nieuwe) woningen staat door de gestegen bouwkosten en rente onder druk. Dit heeft ook een drukkend effect op de grondwaarde. Het blijft van belang om bij planontwikkelingen een balans te vinden tussen het gewenste woningbouwprogramma en de economische uitvoerbaarheid. Daarbij houden we ons aan de door het Rijk voorgeschreven verdeling in betaalbaarheid. 
• Het beschikbare aanbod bedrijfskavels is beperkt. Samen met de regiogemeenten is in 2024 het Regionale Programma Werklocaties (RPW) geactualiseerd. Deze analyse van de verwachte toekomstige vraag en bestaande ruimte op lokale en regionale bedrijfsterreinen vormt voor de provincie Gelderland het kader voor het toetsen van ruimtelijke plannen die in een uitbreiding van de bestaande plancapaciteit voorzien.

Verwachte resultaten grondexploitaties
Tot en met de begroting over het jaar 2024 is het onderdeel grondexploitatie kostenneutraal opgenomen. Een verklaring daarvoor is dat de uitgaven en inkomsten tijdens de looptijd worden gemuteerd op de boekwaarde van de voorraden Bouwgrond in exploitatie. Winsten worden verantwoord naar rato van de voortgang volgens de ‘percentage of completion’ methodiek die door de commissie BBV is voorgeschreven. Verliezen worden genomen zodra deze voorzienbaar zijn. In de begroting is het uitgangspunt dat winsten en verliezen worden toegevoegd of onttrokken aan de bestemmingsreserve grondexploitatie. Deze reserve dient tevens als weerstandsvermogen voor het opvangen van risico’s. Omdat afgelopen jaren is geconstateerd dat er telkens sprake was van een positief resultaat op de grondexploitatie, nemen we vanaf 2025 in de begroting een winstprognose van € 400.000 op. 
 
Totaal verwachten we op basis van het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties 2025 voor alle lopende grondexploitaties in 2026 circa € 430.000 uitgaven en € 1.700.000 opbrengsten. Volgens de “percentage of completion” methode bedraagt de verwachte tussentijdse winst op de bouwgronden in exploitatie in 2026 circa €  280.000.

De daadwerkelijke exploitatieresultaten zijn sterk afhankelijk van de economische omstandigheden. De beschikbaarheid van bouwmaterialen en arbeidscapaciteit vormen een aandachtspunt voor de doorlooptijd van plannen. Prijsinflatie en renteontwikkelingen zijn van invloed op investeringsbeslissingen die kopers van woningen en bedrijven maken.
 
Risico’s grondexploitaties
De algemene reserve grondexploitaties moet toekomstige tegenvallers op kunnen vangen. Het is daarom belangrijk om een goede inschatting te maken van eventuele risico’s. De hoogte van de reserve grondexploitaties stemmen we daar op af. We hanteren daarbij een minimale ondergrens en een plafond.
 
De gemeente werkt met een methode van risicomanagement om de kans op toekomstige tegenvallers en meevallers zo goed mogelijk te berekenen en in geld uit te drukken. In de analyse hanteren we scenario’s waarbij gerekend wordt met verschillende marktrisico’s en project-specifieke risico’s. De marktrisico’s omvatten kostenstijgingen (inflatie), daling van gronduitgifteprijzen en vertraging van het uitgiftetempo.
 
Reserve grondexploitatie in relatie tot becijferde risico’s
De algemene reserve bouwgrondexploitatie bedraagt op 1 januari 2026 naar verwachting € 1.628.000. Het berekende risico ligt, afhankelijk van het scenario, in de bandbreedte van € 360.000 tot € 444.000. Het beschikbare weerstandsvermogen kwalificeert als uitstekend.