Inleiding

Hierbij bieden wij u de begroting 2022 aan. Het is de laatste begroting in de collegeperiode 2018-2022.

We schreven het ook al in de Perspectiefnota in deze periode was het een belangrijke opgave de leefbaarheid op peil te houden. Onder andere door nieuwbouwwoningen te bouwen, gezien de grote vraag naar woningen voor jongeren en ouderen. Daarnaast hebben we volop ingezet op een kwalitatief sterke voorzieningenstructuur, een actief en toekomstbestendig verenigingsleven en goede ruimtelijke kwaliteit in de centra van de kernen. Een belangrijke opgave voor Berkelland is het optimaliseren van het vestigingsklimaat van bedrijven en te zorgen voor goede afstemming tussen arbeidsmarkt en het onderwijs in de regio. Daar zijn de afgelopen tijd veel stappen in gezet. Op deze wijze is er voldoende personeel voor ons onderwijs, de zorg en het bedrijfsleven.

De afgelopen jaren hebben we ons hard gemaakt om het Berkellands landschap aantrekkelijk te houden en verpaupering van leegstaande agrarische bebouwing te voorkomen. Zo liggen er nu plannen van aanpak voor de stimulering van asbestsanering en voor vrijkomende agrarische bebouwing (vab´s). De stimulering van de sanering van asbestdaken loopt goed. Er worden met regelmaat nieuwe boxen door inwoners opgehaald om asbest van hun dak te halen en ook maken inwoners gebruik van onze subsidieregeling. Het plan van aanpak vab´s met diverse instrumenten ter stimulering van sloop/transformatie van vab´s is vastgesteld in de raad en er wordt hard gewerkt aan het opstellen van een regeling voor Rood voor Rood 2.0. Zo zetten we ons actief in om de risico´s op verpaupering, ondermijning en gezondheidsschade door asbest sterk te verminderen.

We hebben het evenementenbeleid vastgesteld als mooi voorbeeld voor een integrale afweging binnen de fysieke leefomgeving zoals onder de Omgevingswet moet gaan plaatsvinden. Via wijk- en kerngerichtwerken zijn veel voorzieningen opgeknapt, er is een Integraal huisvestingplan onderwijs vastgesteld en het Naoberfonds is succesvol op poten gezet.

De coronacrisis heeft veel flexibiliteit en creativiteit van ons gevraagd en vraagt dat nog steeds. Nederlanders zijn massaal gaan thuiswerken, waardoor het digitaal werken en de digitale dienstverlening een grote impuls hebben gehad. Het heeft ons denken over werken, winkelen en bereikbaarheid veranderd.

Kortom: Er zijn veel stappen gezet deze collegeperiode door uitvoering van het collegeprogramma ‘Samen investeren in Berkelland’. Het blijft een uitdaging adequaat om te gaan met alle ontwikkelingen binnen de middelen en mogelijkheden die we hebben.

De basis voor deze begroting is al gelegd bij de vaststelling van de perspectiefnota 2022 afgelopen juli. De begroting is opgesteld met als peildatum 1 augustus 2021. De ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan na de perspectiefnota blijven beperkt tot de meicirculaire en de aangenomen amendementen.

De begroting 2022 laat een resultaat zien van € 499.000 (waarvan € 475.000 structureel is). In 2025 is het structurele resultaat € -1.182.000. Dat is in lijn met de verwachting in de perspectiefnota.

Gelijktijdig met deze begroting bieden wij een 1e begrotingswijziging aan. In deze 1e begrotingswijziging zijn de gevolgen van de septembercirculaire en de wijzigingen tussen 1 augustus en het verschijnen van de septembercirculaire verwerkt. Met name de septembercirculaire heeft een grote invloed op het meerjarenperspectief. De begroting en 1e begrotingswijziging vormen samen feitelijk de meerjarenbegroting 2022-2025. Door een gedegen en behoedzaam financieel beleid en de ontwikkeling van de rijksuitgaven, kunnen we dus ook een sluitende meerjarenbegroting aanbieden. De meerjarenbegroting inclusief de 1e begrotingswijziging voldoet hiermee ook aan de afspraken die met de toezichthouder (Provincie) zijn gemaakt.

Opzet begroting

Terug naar navigatie - Opzet begroting

De opzet van de begroting 2022 kent enkele wijzigingen ten opzichte van de begroting 2021. De belangrijkste zijn het splitsen van het programma 'Financiën' in het programma 'Algemeen Bestuur en Bedrijfsvoering' en het 'Overzicht van algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien'. Ook zijn de verplichte beleidsindicatoren verplaatst naar een bijlage.

Doorontwikkeling P&C

Terug naar navigatie - Doorontwikkeling P&C

In 2020 en 2021 hebben wij de Auditcommissie meegenomen in de stappen die wij zetten in de doorontwikkeling van de P&C-cyclus. Verschillende resultaten heeft u inmiddels kunnen zien bij onder andere de jaarrekening en de perspectiefnota. In deze begroting zetten we een volgende stap in het uitwerken van een voorbeeld programmaonderdeel. In het programma Samen Veilig hebben wij de inzet van onze BOA’s op de doelstelling ‘een veilige woon- en leefomgeving voor alle inwoners’ uitgewerkt als pilot voor een nieuwe opzet. Welke elementen dragen bij aan (on)veiligheidsgevoelens en welke activiteiten van onze BOA’s horen hierbij. Op basis van die activiteiten hebben wij zes indicatoren benoemd.


Onze ambitie is om bij de begroting 2023 een P&C-cyclus te hebben staan die het nodigde inzicht geeft op sturingsinformatie op niveau van de gemeenteraad, het college en de organisatie. Dit begint bij helder geformuleerde beleidsdoelen, daaruit voortvloeiende prestaties en de daarvoor benodigde budgetten. We streven naar een proces van ’stolling naar beweging‘, waarbij informatie sneller beschikbaar en actueel is, op alle niveaus. Dus in plaats van ‘stollingsmomenten’ waarbij de tussenstand via een intensief proces wordt opgemaakt, streven we naar sneller beschikbare informatie die vooral actueler is. Op organisatieniveau streven we ernaar dat de juiste ondersteunende systemen beschikbaar zijn, dat ze de benodigde inzichten geven en dat de werkprocessen up-to-date en helder zijn voor de hele organisatie.


Door de afsplitsing van het 'Overzicht van algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien' sluit de begroting beter aan bij de regels van het Besluit Begroting en Verantwoording. De onderdelen die niet in het 'Overzicht van algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien passen, hebben we opgenomen in het programma 'Algemeen bestuur en Bedrijfsvoering'. In dit programma zijn nu de echte bedrijfsvoeringslasten en -baten beter zichtbaar.
Ook is het in de begrotingsapp, te vinden op www.gemeenteberkelland.nl onder Financiële stukken, mogelijk om bij een aantal 'kaders die de raad heeft vastgesteld' direct door te klikken naar het betreffende document. Het is nog niet gelukt om dit overal te realiseren omdat voor het doorlinken vereist is dat het document ook als webpagina is te vinden. We blijven dit verder ontwikkelen.


Tot slot hebben we de verplichte beleidsindicatoren verplaatst naar een bijlage. Ons doel is wel om te sturen op beleidsindicatoren, maar die indicatoren moeten dan wel aansluiten op onze doelen. In de programma's gaan we alleen nog de beleidsindicatoren opnemen waarop we sturen zoals in deze begroting te zien is bij het programma Samen Veilig.

Aansluiting op perspectiefnota

Terug naar navigatie - Aansluiting op perspectiefnota

De basis voor de begroting is de perspectiefnota 2022. In deze begroting zijn alle autonome ontwikkelingen en investeringen/nieuwe wensen die in de perspectiefnota staan verwerkt. Waaronder de investeringen in wegen, personeel om de informatieveiligheid op peil te houden, de investering in de Wildbaan, de middelen voor de MORapp (Meldingen Openbare Ruimte) en de middelen voor compensatie OZB van (sport)verenigingen. In onderstaande tabel is weergegeven hoe we van het saldo van de aangeboden perspectiefnota tot het saldo van de begroting komen. We hebben daarbij de beslispunten over de perspectiefnota, de amendementen en de meicirculaire apart benoemd.

2022 I 2022 S 2022 2023 I 2023 S 2023 2024 I 2024 S 2024 2025 I 2025 S 2025
Begroting aangeboden perspectiefnota -339 -339 -581 -195 -776 -136 287 151 0 423 423
Dekking incidentele wensen en investeringen 363 363 50 50 15 15 0
Amendement A21-16 Junior raadsadviseur -78 -78
Dekking Junior raadsadviseur 78 78
Meicirculaire 455 455 -984 -984 -1.538 -1.538 -1.370 -1.370
Areaaluitbreiding OZB 20 20 20 20 20 20 20 20
Amendement A21-12 Cultuur -255 -255 -255 -255
Totaal 24 475 499 -531 -1159 -1690 -121 -1486 -1607 0 -1182 -1182

Financiële samenvatting

Terug naar navigatie - Financiële samenvatting

De begroting 2022 laat een overschot zien van € 499.000. In de volgende tabellen is de verdeling van de bedragen over de programma's weergegeven. De eerst tabel geeft daarbij ook een terugblik op het jaar 2020 en 2021. In de tweede tabel is het saldo per programma uitgesplitst naar incidentele en structurele lasten.

Overzicht van baten en lasten

Terug naar navigatie - Overzicht van baten en lasten

Onderstaande tabel is een samenvattende tabel waarin de cijfers van alle programma's bij elkaar zijn gebracht. In de tabel is zichtbaar dat vanaf 2022 het programma Financiën ophoudt te bestaan en gesplitst wordt in de onderdelen Algemeen bestuur en bedrijfsvoering en Overzicht van algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien. Voor een toelichting op de verschillen verwijzen we u naar de programma's.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Gewijzigde begroting 2020 Realisatie 2020 2021 Gewijzigde begroting 2022 2023 2024 2025
Saldo Saldo Saldo Saldo Saldo Saldo Saldo Saldo
010 Plezierig wonen -979 647 -1.222 -1.219 -1.748 -1.725 -1.703 -1.703
020 Fijn leven -7.660 -7.846 -9.707 -9.757 -9.423 -10.112 -10.242 -10.242
030 Vitaal platteland -416 -199 -227 -252 -328 -328 -298 -298
040 Zorg voor wie dat nodig heeft -26.127 -26.104 -26.177 -27.391 -26.993 -26.995 -26.995 -26.995
050 Werken en ondernemen in een sterke regio -15.754 -13.680 -13.805 -14.788 -14.177 -14.333 -14.174 -14.038
060 Actief met duurzaamheid en energie -320 -302 -296 -287 -117 -67 -67 -67
070 Sport is meer! -2.133 -2.388 -2.252 -2.547 -2.690 -2.944 -2.798 -2.676
080 Cultuur is van iedereen -2.035 -2.054 -1.729 -1.768 -1.691 -1.690 -1.690 -1.690
090 Samen veilig -2.796 -2.751 -2.892 -2.666 -3.330 -3.315 -3.315 -3.315
110 Financiën 58.220 61.573 58.308 61.137 0 0 0 0
120 Aan de slag met de Omgevingswet 0 0 0 -400 0 0 0 0
150 Overzicht van Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 0 0 0 0 82.729 81.446 81.257 81.424
155 Algemeen bestuur en bedrijfsvoering 0 0 0 0 -21.733 -21.625 -21.582 -21.582

Incidenteel structureel

Terug naar navigatie - Incidenteel structureel

De toezichthouder kijkt bij de beoordeling van de begroting niet naar het totale saldo van de begroting. Voor de toezichthouder is van belang of structurele lasten worden gedekt met structurele inkomsten. In de volgende tabel is voor de programma's aangegeven hoe de incidentele baten en lasten over de programma's zijn verdeeld. In de kolommen met een I staan de incidentele baten en lasten, in de kolommen met een S staan de structurele baten en lasten. De toezichthouder kijkt uiteindelijk naar de kolommen met een S. Om die reden hebben we deze tabel hier opgenomen.

Bedragen x €1.000
Exploitatie 2022 I 2022 S 2022 2023 I 2023 S 2023 2024 I 2024 S 2024 2025 I 2025 S 2025
010 Plezierig wonen 0 -1.748 -1.748 0 -1.725 -1.725 0 -1.703 -1.703 0 -1.703 -1.703
020 Fijn leven 405 -9.828 -9.423 0 -10.112 -10.112 0 -10.242 -10.242 0 -10.242 -10.242
030 Vitaal platteland 0 -328 -328 0 -328 -328 0 -298 -298 0 -298 -298
040 Zorg voor wie dat nodig heeft 0 -26.994 -26.993 0 -26.995 -26.995 0 -26.995 -26.995 0 -26.995 -26.995
050 Werken en ondernemen in een sterke regio 1 -14.178 -14.177 0 -14.333 -14.333 0 -14.174 -14.174 0 -14.038 -14.038
060 Actief met duurzaamheid en energie 0 -117 -117 0 -67 -67 0 -67 -67 0 -67 -67
070 Sport is meer! 254 -2.944 -2.690 -26 -2.918 -2.944 -121 -2.676 -2.798 0 -2.676 -2.676
080 Cultuur is van iedereen 0 -1.691 -1.691 -255 -1.435 -1.690 0 -1.690 -1.690 0 -1.690 -1.690
090 Samen veilig 0 -3.330 -3.330 0 -3.315 -3.315 0 -3.315 -3.315 0 -3.315 -3.315
110 Financiën 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
150 Overzicht van Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 385 82.344 82.729 -163 81.609 81.446 0 81.257 81.257 0 81.424 81.424
155 Algemeen bestuur en bedrijfsvoering -1.024 -20.710 -21.733 -87 -21.539 -21.625 0 -21.582 -21.582 0 -21.582 -21.582

Lezen van tabellen

Terug naar navigatie - Lezen van tabellen

De tabellen in de begroting geven de bedragen weer x € 1.000 (duizenden euro's) tenzij anders vermeld. Door afronding kunnen er kleine verschillen ontstaan in de totalen zoals in de tabel aangegeven. De lasten worden weergegeven met een – (min), de baten met een + (plus). Een programma met een negatief saldo betekent dat er meer lasten in het programma zitten dan baten. Om de cijfers in de tabellen leesbaar te houden zijn bij de omschrijvingen afkortingen gebruikt.