Financiering

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

In deze paragraaf wordt ingegaan op het treasurybeleid en de wijze waarop dit in de begroting is opgenomen. De financieringsparagraaf geeft daarnaast inzicht in de rentelasten, het renteresultaat, de financieringsbehoefte en de wijze waarop de rente aan grondexploitaties en taakvelden wordt toegerekend.
Het gemeentelijke treasurybeleid is opgenomen in de financiële verordening 2020 en het treasurystatuut 2018.

Ontwikkelingen

Terug naar navigatie - Ontwikkelingen

Renteontwikkeling
Een belangrijk onderdeel voor de randvoorwaarden van het Treasury beleid is de renteontwikkeling. De korte rente (3-maands euribor) is in 2021 stabiel laag (negatief) geweest. Hierdoor hebben we op de aangetrokken kasgeldleningen geld ontvangen. De lange rente (10-jaars staat) lag begin 2021 nog dicht bij de korte rente, maar heeft daarna geleidelijk een stijging ingezet en lag rond de jaarwisseling bijna op 0%.

 

Ontwikkeling 3 maands euribor 10 jaars rente
1 januari 2021 -0,546 % -0,49 %
31 december 2021 -0,570 % -0,03 %

Liquiditeitsontwikkeling

Terug naar navigatie - Liquiditeitsontwikkeling

Onze liquiditeitspositie heeft zich gedurende 2021 verbeterd. Begin 2021 hadden we nog een negatief banksaldo. Gedurende het jaar steeg dit saldo. We betaalden minder aflossing vanwege de herstructurering van onze lening en er zijn relatief weinig uitgaven voor investeringen gedaan.  

Risicobeheer

Terug naar navigatie - Risicobeheer

In het treasurystatuut staat dat de financieringsfunctie dient tot het beschermen tegen ongewenste financiële risico’s zoals renterisico’s, koersrisico’s, kredietrisico’s, liquiditeitsrisico’s en valutarisico’s. Hierna wordt aangegeven in welke mate deze risico’s zich voordoen en op welke wijze deze risico’s worden beheerst.

 

Renterisico

Terug naar navigatie - Renterisico

Voor het renterisicobeheer worden de normen gehanteerd conform de Wet FIDO. Het gaat hierbij om de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. De kasgeldlimiet en de renterisiconorm hebben allebei als doel de leningenportefeuille te behoeden voor een onverantwoord grote gevoeligheid voor rentefluctuaties.

 

Met de kasgeldlimiet wordt een beperking opgelegd aan de omvang van de netto vlottende schuld. Deze bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal bij aanvang van het begrotingsjaar. Voor 2021 is dat: € 10,4 miljoen (€ 122,7 miljoen x 8,5%). Gezien de zeer lage (negatieve) rente op kortlopend geld hebben we d.m.v. aantrekken van kasgeldleningen gebruik gemaakt van de ruimte onder de kasgeldlimiet.

 

De renterisiconorm bepaalt het maximum aan leningen met een rente typische looptijd van één jaar of langer die geherfinancierd moeten worden of waarvan de rente herzien moet worden. Deze bedraagt 20% van het begrotingstotaal bij aanvang van het begrotingsjaar. De ontwikkeling van de kasgeldlimiet en de renterisiconorm in 2021 is hierna weergegeven.

Kasgeldlimiet

Terug naar navigatie - Kasgeldlimiet

In onderstaande tabel is aangegeven hoe de aangetrokken korte leningen zich verhouden tot de kasgeldlimiet.

 

Omvang begroting op 1 januari 122.661.000
Kwartaal 1 Kwartaal 2 Kwartaal 3 Kwartaal 4
1 Toegestane kasgeldlimiet
In procenten van de grondslag 8,5% 8,5% 8,5% 8,5%
In bedragen 10.426 10.426 10.426 10.426
2 Omvang vlottende schuld
Opgenomen gelden < 1 jaar 13.667 18.333 4.333 8333
Schuld in rekening-courant 515 313 483 179
Gestorte gelden door derden < 1 jaar
Totale omvang van de vlottende schuld 14.182 18.646 4.816 8.512
3 Vlottende middelen
Contante gelden in kas 5 4 6 6
Tegoeden in rekening-courant 5.655 10.109 9.796 10.545
Overige uitstaande gelden < 1 jaar
Totale omvang van de vlottende middelen 5.660 10.113 9.802 10.551
4 Toets kasgeldlimiet
Totaal netto vlottende schuld (2-3) 8.522 8.533 -4.986 -2.039
Toegestane kasgeldlimiet 10.426 10.426 10.426 10.426
Ruimte (+)/Overschrijding(-) (1-4) 1.904 1.893 15.412 12.465

De kasgeldlimiet is in 2021 niet overschreden.

Renterisiconorm

Terug naar navigatie - Renterisiconorm
Stap Variabelen renterisico(norm) Bedragen x € 1.000
1 Renteherzieningen
2 Aflossingen 42.207
3 Renterisico (1+2) 42.207
4 Renterisiconorm 24.532
5a = (4>3) Ruimte onder risiconorm
5b = (4<3) Overschrijding renterisiconorm -17.675
Berekening Renterisiconorm
4a Begrotingstotaal 122.661
4b Percentage regeling 20
4=4a x (4b/100) Rente risiconorm 24.532

We hebben in 2021 de renterisiconorm overschreden.  De oorzaak ligt in de herstructurering van  een lening van 42,2 miljoen euro tegen een rentepercentage van 4,58%.  Deze lening is afgelost en er is een nieuwe lening afgesloten voor hetzelfde bedrag tegen een percentage van 2,99% met een looptijd van 25 jaar. 

Koersrisico

Terug naar navigatie - Koersrisico

Koersrisico’s worden gelopen op deelnemingen door daling van de waarde van de aandelen. Ultimo 2021 bezat de gemeente aandelen in de volgende partijen:
Twence, AGEM, BNG Bank, Alliander en de Laarberg.

 

De koersrisico’s op deze deelnemingen worden laag ingeschat. In 2021 hebben zich geen ontwikkelingen voorgedaan die de koers van de aandelen negatief heeft beïnvloed.

Kredietrisico

Terug naar navigatie - Kredietrisico

Kredietrisico’s worden gelopen bij het uitzetten van overtollige middelen en het verstrekken van leningen en garantstellingen. Kredietrisico’s worden beperkt door de eisen die de Wet financiering decentrale overheden (Wet FIDO) stelt en door de specifieke eisen die de gemeente stelt aan de partij waaraan middelen worden verstrekt.

 

Eventuele tijdelijke overtollige kasmiddelen zullen worden uitgezet conform de wettelijke kaders voor het schatkistbankieren.

 

Hieronder een overzicht van de saldo's van de verstrekte leningen 1/1 en 31/12 2021.

Overzicht verstrekte leningen (bedragen x € 1.000) 1 januari 2021 31 december 2021
Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen 72 72
Kapitaalverstrekkingen aan overige verbonden partijen 5.742 7.342
Leningen aan deelnemingen 20.000 22.802
Leningen aan overige verbonden partijen 7.872 7.300
Overige langlopende leningen 7.287 5.542
Leningen aan openbare lichamen 4.205 3.815
Totaal 45.178 46.873

Valutarisico

Terug naar navigatie - Valutarisico

Valutarisico’s worden in de gemeente uitgesloten door uitsluitend leningen te verstrekken, aan te gaan of te garanderen in euro’s.

Rentelasten en baten

Terug naar navigatie - Rentelasten en baten

Rentelasten
De rentelasten in de begroting zijn gebaseerd op de langlopende leningen en geraamde financieringsbehoefte. De financieringsbehoefte wordt bepaald door de ontwikkeling van de reguliere exploitatie, het investeringsplan en de mutaties op de grondexploitatie.
In  2021 zijn de rentelasten € 1,3 miljoen. Hieronder de stand van de leningportefeuille begin en eind 2021.

 

Leningen x € 1.000 Looptijd Rente Saldo 1 januari 2021 Aflossing Opname Saldo 31 december 2021
BNG Bank 30 jaar lineair 4,580 41.207 41.207 0
BNG Bank 25 jaar lineair 2,99 0 41.207 41.207
BNG Bank 10 jaar lineair -0,05 10.000 1.000 9.000
Totaal 51.207 42.207 41.207 50.207

Rentebaten

Terug naar navigatie - Rentebaten

De rentebaten betreffen de inkomsten uit: 

 

personeelshypotheken  €    67.350
verstrekte leningen:        € 792.256

 

Doorberekende rente/renteresultaat
In de begroting wordt rente doorberekend aan de grondexploitatie en aan taakvelden. Er wordt uitgegaan van totaalfinanciering. Dit houdt in dat aangetrokken leningen betrekking hebben op alle activiteiten van de gemeente. De wijze waarop er wordt doorberekend is als volgt:

 

Grondexploitatie
De aan de grondexploitatie doorberekende rente is volgens de voorschriften van het BBV. Het percentage wordt berekend op basis van het gewogen gemiddelde rentepercentage van de bestaande leningenportefeuille, naar verhouding vreemd vermogen/totaal vermogen. Voor 2021 is deze 1,49%.

 

Taakvelden
Aan taakvelden wordt rente toegerekend op basis van een omslagpercentage.
Het begrote omslagpercentage wordt berekend door de totale begrote rentelasten te delen door het begrote saldo van de investering op 1 januari van het begrotingsjaar. Indien de afwijking bij realisatie tussen de werkelijke rentelasten en de voor gecalculeerde toegerekende rentelasten groter is dan 25% moet er gecorrigeerd worden. De afwijking tussen de werkelijke en toegerekende rentelasten is meer dan 25% van de werkelijke lasten. Daarom is er een herberekening doorgevoerd van de toe te rekenen rente. In de herberekening is een percentage van 0,31% toegepast. (In de begroting 2021 is een percentage van 1% aangehouden)

Renteresultaat

Terug naar navigatie - Renteresultaat

Het renteresultaat geeft het saldo weer van rentelasten en toegerekende rente aan taakvelden. Het renteresultaat maakt onderdeel uit van de algemene dekkingsmiddelen.

 

Schema rentetoerekening bedragen x € 1.000
Externe rente korte en lange financiering 1.273
Externe rentebaten -860
Totaal door te rekenen externe rente 413
Rente grondexploitatie 66
Rente projectfinanciering
Totaal direct toe te rekenen rente 66
Saldo door te rekenen externe rente 347
Rente eigen vermogen
Rente voorzieningen
Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente 347
Werkelijk aan taakvelden toegerekend 1.076
Renteresultaat op taakveld Treasury -729