Lokale heffingen

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Deze paragraaf geeft een overzicht van de diverse lokale heffingen en belastingen.
Na de Algemene uitkering uit het gemeentefonds vormen de lokale heffingen (belastingen, leges en rechten) de belangrijkste inkomstenbronnen van de gemeente.

Gemeenten zijn beperkt in de belastingen die ze mogen heffen. Deze zijn limitatief opgesomd in de wet. Naast belastingen heft de gemeente rechten (leges) voor individuele diensten aan haar inwoners. De tarieven van deze rechten dienen zo te worden gesteld dat de opbrengsten de kosten niet te boven gaan. De opbrengsten hebben een directe relatie met de kosten voor de dienstverlening (gebonden heffingen) en zijn daarmee maximaal 100% kostendekkend.

In deze paragraaf wordt ingegaan op de kaders, de ontwikkelingen van de verschillende belastingen en heffingen en de consequenties daarvan voor onze inwoners. Verder wordt inzicht gegeven in de kostendekkendheid van een heffing en wordt het kwijtscheldingsbeleid kort toegelicht.

Beleid

Terug naar navigatie - Beleid

Voor 2022 hebben we de volgende uitgangspunten gehanteerd voor het berekenen van de tarieven:

  • De lokale heffingen zijn niet meer dan met de inflatiecorrectie gestegen. Voor 2022 hebben we rekening gehouden met een stijging van 2,4%.
  • Bij afvalstoffen- en rioolheffing streven wij naar 100% kostendekkendheid. Bij het berekenen van de kostendekkendheid houden we rekening met de directe kosten, de kosten van overhead en btw. Het streven naar 100% kostendekkendheid kan betekenen dat de tarieven met meer dan de inflatiecorrectie zijn gestegen.

Geraamde opbrengsten uit lokale heffingen

Terug naar navigatie - Geraamde opbrengsten uit lokale heffingen

Onderstaand een overzicht van de lokale heffingen.

Opbrengsten lokale belastingen, heffingen en retributies (x € 1.000) Realisatie 2021 2022 (vastgesteld) 2022 (na slotwijziging) Realisatie 2022 Verschil Gewijzigde begroting - Realisatie
Onroerende zaakbelastingen 9.303 8.919 8.919 8.991 72
Afvalstoffenheffingen 3.092 2.493 2.493 2.539 46
Rioolheffing 7.182 6.392 6.392 6.320 -72
Begraafrechten 328 270 270 275 5
Leges omgevingsvergunning 1.134 1.193 1.508 1.616 108
Reclamebelasting 202 170 203 209 6
Toeristenbelastingen 420 355 355 378 23
Secretarieleges 525 537 512 535 23
Marktgelden 53 59 59 58 -1
Totaal 22.239 20.388 20.711 20.921 164

Ontwikkeling lastendruk

Terug naar navigatie - Ontwikkeling lastendruk

De belastingen en heffingen die inwoners betalen, verschillen per gemeente. Toch bestaat de behoefte om gemeenten te vergelijken. Voor het vergelijk maken we gebruik van de gegevens van de provincie Gelderland. Hierbij wordt de belastingdruk per inwoner vergeleken met de gemiddelde woonlasten van de gemeenten in de provincie. Onder woonlasten wordt verstaan de OZB, riool- en afvalstoffenheffing.

2019 2020 2021 2022
Gemiddelde provincie Gelderland 419 441 464 472
Gemiddelde gemeente Berkelland 384 375 447 420

De woonlasten in 2022 dalen ten opzichte van 2021 door de korting op de OZB, de afvalstoffenheffing en rioolheffing. 

Belastingen

Terug naar navigatie - Belastingen

De opbrengsten van de algemene belastingen komen ten goede aan de algemene middelen van de gemeente. Dit betekent dat de opbrengsten vrij te besteden zijn. Het gaat om de onroerende zaakbelastingen, toeristenbelasting en reclamebelasting. De opbrengsten uit reclamebelasting worden overgedragen aan het ondernemersfonds.

 

Onroerende zaakbelastingen.
Onroerende zaakbelastingen (OZB) zijn de belastingen op de waarde van een woning of bedrijf. De hoogte van de OZB is afhankelijk van de waarde van de onroerende zaak. Voor de gemeente zijn het de belangrijkste vrij besteedbare gemeentelijke belastingen. Sinds 2009 zijn de tarieven van de OZB vastgesteld op een percentage van de waarde van de onroerende zaak. Dit betekent dat de tarieven mee moeten bewegen met de waarde ontwikkeling van de onroerende zaak. Stijgt de waarde dan moeten de tarieven neerwaarts worden bijgesteld om de opbrengst niet meer te laten stijgen dan de inflatiecorrectie. Dit voorkomt dat bij waardestijgingen de eigenaren onevenredig worden belast. Bij waardedaling geldt het omgekeerde.

 

 

Categorie Tarief 2021 Tarief 2022
Eigenaar woning  0,1167% 0,1124%
Gebruiker niet woning  0,1712% 0,1798%
Eigenaar niet woning  0,2123% 0,2307%

Voor 2022 waren de te verwachten opbrengsten uit onroerende zaakbelastingen begroot op € 8.919.000. De realisatie bedraagt € 8.991.000.

 

Toeristenbelasting
Onder de naam ‘toeristenbelasting’ wordt een directe belasting geheven voor het houden van verblijf met overnachting binnen de gemeente tegen een vergoeding.
Het tarief bedraagt € 1,25 per persoon per nacht.
De te verwachten opbrengst over 2022 was € 355.000 De realisatie is € 378.000.

 

Reclamebelasting
Onder de naam ‘reclamebelasting’ wordt een directe belasting geheven over openbare aankondigingen zichtbaar vanaf de openbare weg.
We heffen reclamebelasting als dienstverlening voor de ondernemers van Berkelland. De opbrengsten van de reclamebelasting worden na aftrek van onze kosten overgedragen aan het ondernemersfonds. Vanuit dit fonds kunnen ondernemers activiteiten financieren.
In 2022 is circa € 200.000 overgedragen aan het ondernemersfonds.

Bestemmingsheffingen

Terug naar navigatie - Bestemmingsheffingen

Bestemmingsheffingen zijn belastingen waarvan de opbrengsten zijn bestemd voor specifieke voorzieningen. Onder deze categorie vallen de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Deze heffingen mogen op begrotingsbasis maximaal kostendekkend zijn.

Afvalstoffenheffing

Terug naar navigatie - Afvalstoffenheffing

De afvalstoffenheffing is bedoeld om de kosten van afvalinzameling en afvalverwijdering te dekken. Wij streven naar 100% kostendekking bij de afvalstoffenheffing.

De totale te dekken kosten van de afvalstoffenheffing zijn als volgt opgebouwd:

Bedragen begroot Begroting na wijziging Realisatie
Taakveld Afval lasten -3.144.210 -3.144.210 -2.918.130
Taakveld Afval baten 474.200 474.200 383.486
Netto lasten taakveld Afval -2.670.010 -2.670.010 -2.534.644
Toe te rekenen lasten 36.000 36.000 -72.544
Taakveld Overhead -128.547 -128.547 -128.547
BTW (compensabel) -400.624 -400.624 -493.889
Totaal lasten -3.163.181 -3.163.181 -3.229.624
Opbrengst belastingen 2.492.970 2.492.970 2.538.964
Dekking 79 % 79 % 79 %

Voor 2022 zijn de opbrengsten in lijn met de begroting. Het verschil tussen baten en lasten wordt verrekend met de voorziening afval.

Voor 2022 golden de volgende tarieven:

Maatstaven 2021 2022
basispakket 140 grijs 135,00 135,00
basispakket 240 grijs 185,00 185,00
verzamelcontainers 135,00 135,00

Rioolheffing

Terug naar navigatie - Rioolheffing

De gemeente heeft de zorg voor het stedelijk afvalwater, hemelwater en de structurele nadelige gevolgen van de grondwaterstand. De kosten hiervan worden betaald uit de rioolheffing. Er is een bewuste keuze gemaakt om de heffing te splitsen in een gebruikersdeel en een eigenarendeel. De gebruiker betaalt, omdat hij of zij afvalwater op het riool loost. De eigenaar omdat de aansluiting op de riolering de gebruikswaarde van zijn pand verhoogt.

Het uitgangspunt voor de rioolheffing is 100% kostendekkende tarieven op termijn. Op basis van het watertakenplan 2018 is de inschatting gemaakt dat de tarieven de komende jaren, naast de inflatiecorrectie, met 2% extra moeten stijgen om op een kostendekkend niveau te komen.
Tekorten of overschotten op het taakveld riolering worden verrekend met de voorziening riolering. Deze voorziening dient om tegenvallers op te vangen en voorkomt grote schommelingen in de tarieven.

De totale te dekken kosten van de rioolheffing zijn als volgt opgebouwd:

Bedragen begroot Begroting na wijziging Realisatie
Taakveld Riolering lasten -5.047.444 -5.047.444 -4.800.030
Taakveld Riolering baten 314.062 314.062 35.726
Netto lasten taakveld Riolering -4.733.382 -4.733.382 -4.764.304
Toe te rekenen lasten 36.000 36.000 -35.000
Taakveld Overhead -485.058 -485.058 -485.058
BTW (compensabel) -1.175.000 -1.175.000 -1.339.305
Totaal lasten -6.357.440 -6.357.440 -6.623.667
Opbrengst heffing 6.392.440 6.392.440 6.319.521
Dekking 101 % 101 % 95 %

De gerealiseerde baten en lasten in 2022 waren redelijk in evenwicht. Er was een verschil van €304.000 nadelig. Het tekort is gedekt door een bijdrage uit de egalisatie voorziening riolering. Bij de bestuursrapportage werd nog uitgegaan van een toevoeging aan de egalisatie voorziening. De lasten zijn echter toegenomen omdat de kosten voor calamiteiten wat hoger zijn uitgevallen en er meer aan onderhoud is uitgegeven. 

 

Overzicht tarieven in €

Maatstaven 2021 2022
Eigenarendeel 206,04 206,04
0 m³ - 1000 m³ bedrag per m³ 1,25 1,25
1001 m³ - 2500 m³ bedrag per m³ 1,19 1,19
2501 m³ - 5000 m³ bedrag per m³ 1,08 1,08
2501 m³ - 5000 m³ bedrag per m³ 0,63 0,63
Maximum 60.000 60.000

Retributies/rechten

Terug naar navigatie - Retributies/rechten

Een retributie kan alleen worden geheven voor het gebruik van bezittingen, werken of inrichtingen van de gemeente, bv. begraafrechten en marktgelden, en het verlenen van diensten.
De verwachte opbrengst mag niet hoger zijn dan de kosten die met het gebruik of de dienstverlening verbonden zijn.

Begraafrechten

Terug naar navigatie - Begraafrechten

Begraafrechten worden geheven voor het gebruik van de begraafplaats en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaats. De rechten worden geheven van degene op wiens aanvraag dan wel voor wie de dienst wordt verricht of van degene die van de bezittingen, werken of inrichtingen gebruik maakt. De baten en lasten zijn hieronder opgenomen.

Bedragen begroot Begroting na wijziging Realisatie
Taakveld begraafplaatsen lasten -295.971 -293.198 -332.633
Taakveld begraafplaatsen opbrengsten 4.832 4.832 66.880
Nettolasten taakveld begraafplaatsen -291.139 -288.366 -265.753
Toe te rekenen lasten -20 -20 0
Taakveld overhead -74.434 -74.434 -74.434
Totaal lasten -365.593 -362.820 -340.187
Opbrengsten begraafrechten 270.000 270.000 275.118
Dekking 74 % 74 % 81 %

Marktgelden

Terug naar navigatie - Marktgelden

Marktgelden worden geheven voor het ter beschikking stellen van een standplaats op een markt als bedoeld in de marktverordening gemeente Berkelland en voor het genot van de diensten die in verband daarmee worden verleend. 

Bedragen begroot Begroting na wijziging Realisatie
Markten lasten -27.035 -42.135 -37.669
Markten opbrengsten 450 3.850 4.125
Nettolasten Markten -26.585 -38.285 -33.544
Toe te rekenen lasten -1.285 -1.285 -1.285
Taakveld overhead -29.197 -29.197 -29.197
Btw (compensabel) -3.070 -3.070 -4.153
Totaal lasten -60.137 -71.837 -68.179
Opbrengsten marktgelden 58.800 58.800 58.223
Dekking 98 % 82 % 85 %

Leges

Terug naar navigatie - Leges

De gemeente heft leges voor het verlenen van diensten die in het individuele belang van de aanvrager van de dienst zijn. De leges dekken de kosten van de dienstverlening.
Voor bepaalde diensten zijn door het Rijk maximum tarieven vastgesteld, bv. rijbewijzen, reisdocumenten.

 

 

Hoofdstuk Onderwerp Taakveld Begrote lasten Begrote baten Begrote Dekking Gerealiseerde lasten Gerealiseede baten Gerealiseerde Dekking
Titel 1 Algemene dienstverlening
1 Burgerlijke stand Burgerzaken -64.698 40.000 62 % -63.566 101.138 159 %
2 Reisdocumenten Burgerzaken -493.069 219.000 44 % -386.122 229.481 59 %
3 Rijbewijzen Burgerzaken -160.777 212.000 132 % -91.370 167.147 183 %
4 Verstrekkingen uit Basis Registratie Personen Burgerzaken -41.288 30.000 73 % -54.456 38.927 71 %
5 Verstrekkingen uit Kiezersregister Burgerzaken
6 Verstrekkingen op grond van de Wet bescherming persoonsgegevens Burgerzaken
7 Bestuursstukken
8 Vastgoedinformatie Burgerzaken -39.867 15.000 38 % -41.482 24.593 59 %
9 t/m 19 Diversen Openbare orde en Veiligheid -10.010 0 0 % -16.677 8.105 49 %
Subtotaal -809.709 516.000 64 % -653.673 569.391 87 %
Titel 2 Omgevingsvergunning Wonen en bouwen -4.335.195 1.508.400 35 % -4.323.533 1.616.449 37 %
Titel 3 Dienstverlening 19.817 21.083 -106 % -8.602 24.585 286 %
Totaal -5.125.087 2.045.483 40 % -4.985.808 2.210.425 44 %

Kwijtscheldingsbeleid

Terug naar navigatie - Kwijtscheldingsbeleid

Voor mensen met een minimuminkomen bestaat de mogelijkheid gehele of gedeeltelijke kwijtschelding te krijgen voor de volgende gemeentelijke belastingen:
a. OZB;
b. Afvalstoffenheffing;
c. Rioolheffing.
Wij verlenen gehele kwijtschelding als er aan alle voorwaarden voor kwijtschelding is voldaan. In onze gemeente hanteren wij de zogenaamde 100% kwijtscheldingsnorm. Dit betekent dat mensen met een inkomen op bijstandsniveau, zonder vermogen, altijd in aanmerking komen voor kwijtschelding. In 2022 is er totaal € 88.000 kwijtgescholden.