Portefeuillehouder
Gerjan Teselink

Kwaliteit (indicator)

G

Kwaliteit (toelichting)

De algemene uitkering is de verdeling van het gemeentefonds naar de gemeenten. De groei of krimp van het gemeentefonds is afhankelijk de rijksuitgaven. Hoe hoger de rijksuitgaven, hoe meer geld er in het gemeentefonds komt. Ministeries kunnen ook geld aan het gemeentefonds toevoegen om gemeenten taken uit te laten voeren. Dit noemen we taakmutaties. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties geeft twee keer per jaar een update van het gemeentefonds en daarmee de algemene uitkering. Dit gebeurt in mei en september.

 

De verdeling van het gemeentefonds is afhankelijk van 3 factoren:

  • Het bedrag per maatstaf
    De verdeling vindt plaats aan de hand van maatstaven zoals inwoners, uitkeringsgerechtigden, de oppervlakte van de gemeente en aantal kernen. Aan iedere maatstaf wordt een bedrag gekoppeld. Dit bedrag wijzigt en daarmee ook de uitkering.
  • Het aantal van een maatstaf
    Hoe meer inwoners de gemeente heeft hoe hoger het bedrag dat zij op basis van inwoners krijgt. Wijziging in de aantallen leidt dus tot een hogere of lagere uitkering.
  • De uitkeringsfactor
    Niet het hele gemeentefonds wordt verdeeld op basis van hoeveelheid x bedrag per maatstaf. Er blijft nog iets over. Dit restant wordt verdeeld via de uitkeringsfactor. Als er meer geld overblijft stijgt de uitkeringsfactor en daarmee de algemene uitkering. Blijft er minder geld over dan daalt de uitkeringsfactor en daarmee de algemene uitkering.
    Hoe hoger de rijksuitgaven hoe meer geld er in het gemeentefonds komt.

 

Daarnaast maken integratie- en decentralisatie-uitkeringen onderdeel uit van de algemene uitkering. Deze uitkeringen worden toegevoegd met een specifiek doel. Gemeenten hoeven echter geen verantwoording af te leggen. Het geld is dus vrij besteedbaar en maakt daarom deel uit van de algemene uitkering.

Geld (indicator)

O

Geld (toelichting)

De algemene uitkering stijgt ten opzicht van de vastgestelde begroting met € 5.085.000.

 

Aanpassing bedragen per maatstaf (€ 1.580.000)

De bedragen voor de maatstaven zijn aangepast om:

  • gemeenten te in staat te stellen de eenmalige energietoeslag aan huishoudens met een laag inkomen te verstrekken;
  • gemeenten te compenseren voor de gestegen salarislasten in het zorgdomein;
  • de wijkteams te versterken.

 

Aantallen van de maatstaf (€ 192.000)

Aantallen per maatstaf veranderen. Sommige aantallen zijn makkelijk te herleiden, zoals inwoners. Andere zijn lastiger te herleiden omdat het om berekende aantallen gaat. Als we naar de algemene uitkering kijken zien we dat de mutaties in aantallen een positief effect hebben.

 

De uitkeringsfactor (€2.568.000)

Een hogere inflatie dan in september verwacht leidt tot hogere rijksuitgaven en daarmee tot een hoger gemeentefonds. Deze stijging wordt verdeeld via de uitkeringsfactor. De belangrijkste reden van de hogere uitkering zijn de beleidsintensiveringen die in het coalitieakkoord van het Rijk zijn opgenomen. De beleidsintensiveringen leiden tot hogere rijksuitgaven en daarmee ook tot een hoger gemeentefonds. 

 

Mutaties Integratie- en decentralisatie-uitkeringen (€ 745.000)

Er is extra geld toegevoegd aan de algemene uitkering ter compensatie van de extra kosten bij de verkiezingen, mantelzorg en de uitvoeringskosten van het klimaatakkoord. Daarnaast zijn de bestaande integratie-uitkeringen voor Participatie en Voogdij 18+ verhoogd.

 

Aangekondigde ontwikkelingen septembercirculaire

In de meicirculaire staan al een aantal onderwerpen die in september leiden tot een aanpassing van de algemene uitkering voor het jaar 2022. Het gaat om de volgende ontwikkelingen:

  • Bevolkingsdaling
    In september wordt geld uit het gemeentefonds gehaald om regio's met bevolkingsdaling tegemoet te komen. Voor Berkelland betekent dat in eerste instantie ongeveer € 40.000 minder inkomsten. Via de gemeente Doetinchem krijgt de Regio Achterhoek wel geld voor de bevolkingsdaling.
  • Omgevingswet
    Het Rijk draagt bij aan de transitiekosten die gemeenten hebben gemaakt in aanloop naar de invoering van de Omgevingswet. Voor Berkelland betekent dit ongeveer € 575.000.
  • Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)
    Voor de noodzakelijke voorbereidingen die de gemeenten nog moeten treffen tot de inwerkingtreding van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen, ontvangen gemeenten een bijdrage. Voor Berkelland gaat het om een bedrag van ongeveer € 90.000.

In de raming voor 2022 houden we al rekening m et deze ontwikkelingen.