Sport en cultuur bewegen je!

• Sport en cultuur bewegen je! Deelnemen aan sport en cultuur is leuk en heeft bovendien een positieve invloed op de mens en zijn omgeving. Het bespelen van een instrument helpt bijvoorbeeld mentale prestaties en geheugen te verbeteren. Bij kinderen versterkt het zelfvertrouwen. (Voor)lezen gaat laaggeletterdheid tegen. Sporten is goed voor de conditie. Deelnemen aan sporten of culturele activiteiten in groepsverband, verhogen sociale competentie en samenwerking. Meedoen zorgt voor cohesie in de samenleving. 
• In 2023 wordt een nieuwe sport- en beweegvisie opgesteld met als onderdeel daarvan een kader voor sportaccommodaties, inclusief zwembaden.
• Eind 2021 is de cultuur- en erfgoedvisie ‘Cultuur & Erfgoed: de smeerolie van Berkelland’ vastgesteld, inclusief het uitvoeringsprogramma ‘Verder met Cultuur en Erfgoed 2022 - 2026'.
• In het programma 'Sport en cultuur bewegen je!' werken we volgens de volgende speerpunten:
  • Sport en Cultuur dragen bij aan een sterke sociale basis. Dit speerpunt is opgebouwd volgens de lijnen van het sportakkoord en de cultuur- en erfgoedvisie. Sport en cultuur dragen bij aan zelfvertrouwen, plezier en ontspanning en daarmee ook aan leefbaarheid en (mentale) gezondheid. Meedoen maakt dat je beter in je vel zit en je fitter en gelukkiger voelt. Meedoen zorgt voor cohesie in de samenleving. De demografische veranderingen zoals vergrijzing en ontgroening, maar ook een veranderende behoefte van inwoners, hebben invloed op verenigingen in Berkelland. Sport en cultuur worden steeds meer ingezet als preventief middel. Berkelland sluit hierop aan.
  • Toekomstbestendige accommodaties. Dit speerpunt omvat alle fysieke en bouwkundige onderdelen van sport en cultuur. Accommodaties hebben te maken met veranderend gebruik door demografische veranderingen en nieuwe manieren van sporten, bewegen en cultuur beleven. Daarnaast zijn veel sport- en cultuuraccommodaties in Berkelland verouderd. We zetten nog meer in op het toekomstbestendig maken van het sport- en cultuurlandschap. 
• Elk jaar doen wij een beroep op de SPUK-regeling (Specifieke Uitkering) Sportbesluit. Hiermee worden wij deels gecompenseerd voor het besluit dat de gemeente de BTW voor sportkosten niet meer terug kan vragen.
• Het Berkellandse sport- en cultuurlandschap heeft te maken met vergelijkbare ontwikkelingen en uitdagingen. Daarom zijn de programma's sport en cultuur per 2023 samengevoegd tot één programma. 

Jeugdfonds Sport & Cultuur

De gemeente ondersteunt het jeugdfonds sport & cultuur zodat kinderen uit gezinnen met een laag inkomen mee kunnen doen en de kans krijgen om lid te worden van een sport- of cultuurvereniging. In 2022 zagen we een ruime verdubbeling in toekenningen. Dit betekent dat de gemeentelijke bijdrage stijgt van € 6.000 per jaar naar € 12.000 per jaar. 

 

Exploitatiebijdragen zwembaden in verband met stijging energielasten

De subsidie- en exploitatiebijdragen aan de Berkellandse zwembaden worden jaarlijks geïndexeerd. Ontwikkeling van energieprijzen is onderdeel van de indexatie. In 2023 zien we een flinke indexatie als gevolg van stijgende energieprijzen in 2022. Gemeenten krijgen vanaf 2023 structureel extra middelen om publieke en maatschappelijke voorzieningen te compenseren voor hoge kosten. De Rijksregeling is nog niet bekend dus we weten nog niet of de compensatie toereikend is, daar komen we bij de begroting op terug.

 

Erfgoedcentrum Achterhoek Liemers

Op basis van de begroting van het Erfgoedcentrum stijgt onze bijdrage met € 35.000 naar € 288.000 per jaar. De stijging wordt veroorzaakt door loon- en prijsstijgingen.

 

Monumentensubsidie

Voor het onderhoud en behoud van gemeentelijke monumenten, archeologische monumenten en historisch landgoed en buitenplaatsen is subsidie beschikbaar. Hiervoor heeft de gemeente een budget van € 69.000, waarvan € 28.000 wordt ingevuld met cofinanciering van de provincie Gelderland. De provincie heeft aangekondigd met deze cofinanciering te stoppen of deze cofinanciering af te bouwen. Meer duidelijkheid hierover wordt verwacht na afronding van de provinciale coalitieonderhandelingen en het opstellen van de provinciale meerjarenbegroting 2024. Zo is nu ook nog onduidelijk per wanneer de provincie deze bezuiniging wil doorvoeren. Wanneer de provincie de gehele cofinanciering schrapt, daalt ons budget voor subsidie voor monumenten naar € 41.000. Door deze daling kunnen minder monumenteneigenaren aanspraak maken op de subsidie. We kiezen ervoor de gemiste cofinanciering van de provincie niet zelf bij te leggen. Het saldo blijft hierdoor 0.

 

Sport- en beweegvisie

In 2023 wordt een nieuwe sport- en beweegvisie opgesteld. De sport- en beweegvisie krijgt ook een uitvoeringskader sportaccommodaties, inclusief zwembaden. Voor de aanpak van sportaccommodaties is bij vaststelling van de nota reserves en voorzieningen een reserve sportaccommodaties ingesteld. In 2024 zullen de eerste projecten starten. Vermoedelijk zal uitbreiding van sporthal 't Timpke in Borculo een van de eerste projecten zijn die volgt uit het uitvoeringskader sportaccommodaties, inclusief zwembaden.

Volgend op de sport- en beweegvisie gaan we experimenteren met pilots preventie om tot een toekomstige besparing in de zorg te kunnen komen. Voorbeeld hiervan is de verruimde opdracht aan Achterhoek in Beweging. Met Achterhoek in Beweging zetten we regionaal in op, en verbinding van, sport en bewegen met preventie. We sorteren hiermee voor op het feit dat er per 1 januari 2024 een Regionale Preventiestructuur met 5 ketenaanpakken moet zijn uitgewerkt. We zien ook kansen voor het maken van de koppeling met de pilotprojecten preventie. De bekostiging van deze pilots willen we vooral vinden in de Brede SPUK die volgt uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Als deze uitkering onvoldoende blijkt te zijn zoeken we naar andere dekkingsmiddelen binnen het hoofdstuk sport.

 

Subsidies

In 2023 onderzoekt de Rekenkamercommissie de effectiviteit van gemeentelijke subsidies. Met de resultaten gaan we in 2024 aan de slag. De sport- en beweegvisie krijgt in 2024 vervolg in een nieuw subsidiekader. Hetzelfde geldt voor steun aan musea, volgend op de museumvisie, subsidie voor dorpshuizen, volgend op de dorpshuizenvisie en subsidie aan cultuurverenigingen, volgend op het cultuurakkoord. Voor alle subsidies geldt op dit moment: de hoogte van het huidige subsidiebudget is het uitgangspunt. Er volgt geen bezuiniging op het totaal en het totaal wordt niet verhoogd. 

 

Afzien van bezuiniging op Sportfederatie Berkelland

In de meerjarenbegroting 2023 is afgezien van de eerdere taakstelling op sport en cultuur. De bezuiniging van € 10.000 op de Sportfederatie Berkelland (SFB) is, als enige partij in de sport en culturele sector, wel in 2022 doorgevoerd. Deze bezuiniging draaien we terug. We voorzien dat, mede vanuit de knelpunten die zijn opgehaald binnen de nog in ontwikkeling zijnde sport- en beweegvisie, de inhoudelijke inzet op het gebied van verenigingsondersteuning meer gaat vragen. Sportclubs hebben het organisatorisch zwaar en er is extra behoefte met betrekking tot ontwikkelingsvraagstukken. In de sport- en beweegvisie werken we de exacte inzet van activiteiten van dit onderdeel uit. De dekking van vinden we in de Brede SPUK die volgt uit het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Als deze uitkering onvoldoende blijkt te zijn zoeken we naar andere dekkingsmiddelen binnen het hoofdstuk sport.

 

Bibliotheek

We helpen de Bibliotheek Oost Achterhoek om zo snel mogelijk een definitieve vestiging in Borculo te vinden. Mogelijk doen we hiervoor een incidentele financiële bijdrage (vanuit de algemene reserve). Hiervoor komen we met een apart raadsvoorstel zodra er meer duidelijkheid is.

 

Evenementenmakelaar

We willen nog meer mensen verbinden en helpen organisaties met een evenementenmakelaar. In 2023 werken we uit hoe de functie van evenementenmakelaar wordt ingevuld. In 2024 willen we starten met een evenementenmakelaar. In de begroting 2024 nemen we de uitwerking op.