Jaarrekening

Inleiding
De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft. Indien er sprake is van her-rubricering dan is hier melding van gemaakt in de toelichting en zijn de vergelijkende cijfers aangepast.
Er is een nieuwe financiële verordening vastgesteld waarin onder andere de volgende wijzigingen zijn doorgevoerd:
* start afschrijving na jaar ingebruikname (vanaf 2018)
* investeringen kleiner dan € 20.000 niet activeren (stelselwijziging)
* vast rentepercentage bij individuele investeringen verwijderen
* verschil gemaakt in rubricering economisch en maatschappelijk nut

Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarden.
De baten en lasten worden toegekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico´s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden als last genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.
Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als baten genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt.

Balans
Immateriële vaste activa
De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in maximaal 5 jaar afgeschreven. De afschrijving van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vangt aan na het jaar van ingebruikneming van het gerelateerde materiële vaste actief. Kosten van disagio worden niet geactiveerd.

Activa van derden zijn gewaardeerd op het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met de afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven maximaal gelijk aan de afschrijvingsduur van de activa die door de betreffende derden wordt gehanteerd.

Materiële vaste activa met een economisch nut
Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. Investeringen worden na het jaar van ingebruikneming lineair afgeschreven over de verwachte gebruiksduur. Op grondbezit, niet zijnde sportvelden, met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven. Bij de waardering wordt in voorkomende gevallen rekening gehouden met een bijzondere vermindering van de waarde, indien deze naar verwachting duurzaam is. In het begrotingsjaar heeft een dergelijke vermindering overigens niet plaatsgevonden. Dergelijke afwaarderingen worden teruggenomen als ze niet langer noodzakelijk blijken.

Ingevolge de financiële verordening schrijven we lineair af. Bij wijzigingen in de gehanteerde afschrijvingstermijnen blijven de termijnen voor in het verleden gepleegde investeringen intact voor zover niet anders wordt besloten. Activa met een verkrijgingsprijs van minder dan twintigduizend euro worden niet geactiveerd, uitgezonderd gronden en terreinen. Deze laatst genoemden worden altijd geactiveerd.

De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs. De percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is afgekocht zijn tegen een geringe registratiewaarde opgenomen. Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut worden geactiveerd en lineair afgeschreven.

De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. 

Financiële vaste activa
Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen uitgezette gelden zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht.

Participaties in het aandelenkapitaal van NV´s en BV´s ('kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen' in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering gelukkig niet noodzakelijk gebleken. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingsprijs.

Vlottende activa
Voorraden
De als 'onderhanden werken' opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Rekening houden met de 'Percentage of Completion'. Zolang daarvan geen sprake is worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingskosten in mindering gebracht.

Vorderingen en overlopende activa
De vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Eventuele voorziening voor oninbaarheid wordt in mindering gebracht op de vorderingen.

Liquide middelen en overlopende posten
Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen.

Vaste passiva
Reserves
Naast de algemene reserve zijn er diverse reserves gevormd die voor een specifiek doel bestemd zijn. Het muteren van reserves vindt plaats op aangeven van de raad. Alle mutaties op reserves lopen via het taakveld mutaties reserves.

Voorzieningen
Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting of het voorzienbare verlies.

De pensioenverplichting voor de wethouders is echter op contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd."

Vaste schulden
Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rente typische looptijd van langer dan één jaar.

Vlottende passiva
De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Waarborgen en garanties
Van de leningen waar de gemeente borg of garant voor staat, is het totaalbedrag van de geborgde of gegarandeerde schuldrestanten per einde jaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen.

In maart 2016 heeft de raad beleid vastgesteld hoe om te gaan met overschotten bij de jaarrekening. Een tekort wordt gedekt uit de algemene reserve. Voor het overschot van deze jaarrekening volgen we het vastgestelde beleid.

Stap 1 is het aanvullen van de algemene reserve tot een niveau dat het weerstandsvermogen gelijk is aan twee. Op dit moment is het weerstandsvermogen 3,2. Het aanvullen van de algemene reserve is daarom niet nodig.

Stap 2 is het aanvullen van de algemene reserve tot de solvabiliteit gelijk is aan 35%. De solvabiliteit is op dit moment 53,2%. Het aanvullen van de algemene reserve is daarom niet nodig.

Stap 3 is het bestemmen van het resultaat voor incidentele beleidsvoornemens.
Het resultaat van het grondbedrijf van € 793.000 voegen we volgens bestaand beleid toe aan de reserve bouwgrondexploitatie.
In de loop van 2019 hebben we een aantal projecten anders geadministreerd. Hierdoor valt een overschot op dit project nu in het resultaat van de jaarrekening. Als we deze overschotten niet bestemmen kan het restant van de projecten niet worden uitgevoerd. Daarom willen we de overschotten voor de projecten Omzetten WOZ waarden van m3 naar m2, Leadersubsidie, Subsidieregeling breedband buitengebied, Beleid asbestsanering, Vrijkomende agrarische bebouwing, Ondernemersbegeleiding, Haalbaarheidsonderzoek toekomstbeeld Staring college, Vervolgstappen integraal huisvestingsplan, Onderwijsvisie en krimp, Haalbaarheidsonderzoek binnensport Ruurlo, 75 jaar herdenken, Landschapsregelingen, Statushouders, Samen denken samen doen, EUP, Herijking geurbeleid, Sloopbonusregeling, Hoogspanningslijnen, vervolg project Beltrum, Nieuwe tijd wederopbouw in de Achterhoek, en Integrale Kavelruil overhevelen naar 2020. Het gaat om een bedrag van in totaal € 1.910.448.
Daarnaast heeft de Omgevingsdienst Achterhoek (ODA) over 2019 als geheel een negatief resultaat behaald. Voor Berkelland is het resultaat positief. Aan alle deelnemende gemeenten is gevraagd het totaal tekort van de ODA aan te vullen. Daarom willen we de verwachte nabetaling aan de ODA van € 79.570 bestemmen. Daarnaast willen we het overschot van Berkelland van € 180.000 bestemmen omdat het voordeel van Berkelland grotendeels veroorzaakt wordt door achterstallig werk dat in 2020 alsnog gefactureerd zal worden.
Voor de Motie M 17-6 Woonbeleid was in 2018 en 2019 in totaal € 150.000 beschikbaar hiervan is nog € 28.809 over. Dit willen we bestemmen om ook in 2020 uitvoering te geven aan het wendbaar woonbeleid. We kunnen dan in 2020 onder andere een woningmarktmonitor uitvoeren.
In december 2019 hebben we een bedrag van € 105.000 ontvangen voor beveiligingsplannen. Berkelland is één van de pilotgemeenten die hiermee aan de slag gaan. Het project wordt uitgevoerd in 2020. Daarom willen we het bedrag overhevelen naar 2020.
In december 2019 hebben we ook een bedrag van € 249.000 ontvangen aan klimaatmiddelen voor de transitievisie warmte, wijkaanpak en energieloketten. Dit is het gevolg van het klimaatakkoord van 2019 waarbij het Rijk € 150 miljoen ter beschikking stelt aan gemeenten voor de periode 2019 tot en met 2021. Om het geld in deze periode te kunnen besteden willen we het bedrag overhevelen naar 2020.
Van Rijkswaterstaat hebben wij bedrag ontvangen van € 647.400. Dit bedrag moet in 2020 ingezet wordt voor asfaltschade en afwaardering van het wegennet en de kosten voor hard- en software van Verkeersregelinstallaties. We willen dit bedrag om die reden overhevelen naar 2020.
Voor ecologisch bermbeheer is € 75.000 beschikbaar gesteld. Inmiddels is hiervan € 61.000 uitgegeven. Van het oorspronkelijke bedrag is nog € 14.000 over. Omdat in 2020 nog een aantal activiteiten opgepakt moeten worden willen we dit bedrag overhevelen naar 2020.
Voor de verdere ontwikkeling van de organisatie en het implementeren van de nieuwe functiewaardering willen we het nog niet bestede veranderbudget en opleidingsbudget en het budget voor het project functiewaardering overhevelen naar 2020. Het gaat om een bedrag van € 560.000.
Voor de pilot powervrouwen hebben we in 2019 € 200.000 ontvangen. Het project loopt van november 2019 tot september 2020. Omdat we in 2019 het bedrag al hebben ontvangen willen we het restant van € 155.000 overhevelen naar 2020 om het restant van de pilot uit te voeren.
Riolering kent een voordelig resultaat in 2019 van € 573.013. Oorzaak daarvan door lagere kapitaallasten (lagere rente en andere wijze activeren en onderhanden werk). We stellen voor dit voordeel over te hevelen naar 2020, mee te wegen bij de PPN 2021 en eventueel terug te betalen aan inwoners.
In 2019 is nog € 7.800 overgebleven van het rekenkamerbudget. Dit budget willen we overhevelen naar 2020 zodat ook in 2020 de rekenkamer een extra onderzoek kan doen. Daarnaast willen we het nog niet bestede budget voor democratische vernieuwing van € 20.000 overhevelen naar 2020.

Stap 4 is het aanvullen van de bestemmingsreserves die nog niet aan het plafond zitten. Op dit moment zijn dat de reserves Wegen, Onderwijshuisvesting en Herstructurering. Aan de reserve Wegen voegen we € 322.000 toe. Aan de reserve Onderwijshuisvesting voegen we € 103.000 toe en aan de reserve Herstructurering voegen we € 99.000 toe. In aanvulling op deze stappen voegen we het restant van het rekeningresultaat toe aan de algemene reserve. Vooral omdat we op dit moment in een onzekere situatie zitten en een extra buffer gewenst is.